مطالعه هویت اسلامی در مقابل هویت های جهانی ،ملی و قومی مطالعه موردی : دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان مرکزی

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دکترای جامعه شناسی ، پژوهشگر اجتماعی

2 دکترای جامعه شناسی ، پژوهشگر اجتماعی دانشگاه فرهنگیان

10.22059/jsr.2025.382648.2003

چکیده

این مطالعه به بررسی تأثیرات و تعاملات بین هویت‌های فرهنگی، ملی، جهانی و اسلامی در جامعه نمونه پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد که هویت قومی بیشتر بر احساسات و تعلقات شخصی و اجتماعی تأکید دارد و کمتر به جنبه‌های تاریخی و تحقیقی می‌پردازد. هویت جهانی با احترام زیاد به ارزش‌ها و قوانین جهانی، اما با شک و تردید نسبت به پیوند اقتصاد ملی با اقتصاد جهانی همراه است. در هویت اسلامی، نگرانی از محدودیت‌های دینی و کمترین علاقه به مطالعه و آموزش دینی مشاهده می‌شود.تحلیل همبستگی نشان می‌دهد که بین هویت‌های اسلامی، ملی و قومی همبستگی مثبت وجود دارد، اما این هویت‌ها با هویت جهانی همبستگی منفی دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز تأیید می‌کند که تقویت هویت اسلامی منجر به تقویت هویت ملی و قومی و تضعیف هویت جهانی می‌شود.مقایسه با پژوهش‌های پیشین نشان می‌دهد که جهانی‌شدن منجر به تغییراتی در هویت دینی و چالش‌هایی در حفظ هویت اسلامی می‌شود. همچنین، تعامل مثبت بین هویت‌های ملی و دینی و نقش مهم آموزش و پرورش در تقویت هویت‌های فرهنگی تأیید شده است. این یافته‌ها می‌توانند به سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان فرهنگی کمک کنند تا با درک بهتر از تعاملات بین هویت‌ها، برنامه‌های موثرتری برای تقویت هویت‌های مختلف در جامعه اجرا کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Studying Islamic identity against global, national and ethnic identities Case study: Students of Farhangian University of Markazi Province

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Ansari 1
  • Seyed Mohammad Alhosseini 2
1 PhD in sociology, researcher
2 PhD in Sociology, researcher at Farhangian University
چکیده [English]

This study investigated the effects and interactions between cultural, national, global and Islamic identities in the sample society. The results show that ethnic identity emphasizes more on personal and social feelings and relationships and less on historical and research aspects. The global identity is associated with great respect for global values ​​and laws, but with skepticism about linking the national economy with the global economy. In Islamic identity, there is concern about religious restrictions and the least interest in religious study and education. Correlation analysis shows that there is a positive correlation between Islamic, national and ethnic identities, but these identities have a negative correlation with global identity. The results of the regression analysis also confirm that the strengthening of Islamic identity leads to the strengthening of national and ethnic identity and the weakening of global identity. Comparison with previous research shows that globalization leads to changes in religious identity and challenges in maintaining Islamic identity. Also, the positive interaction between national and religious identities and the important role of education in strengthening cultural identities have been confirmed. These findings can help policymakers and cultural planners to implement more effective programs to strengthen different identities in society by better understanding the interactions between identities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic identity
  • national identity
  • global identity
  • ethnic identity
  • Farhangian University

مراجع

انصاری ، محمد رضا (1399)، پایان نامه دکتری مطالعه جامعه شناختی منابع بنیان هویتی دانشجویان دانشگاه تهران، گروه جامعه شناسی داتشگاه ازاد تهران مرکزی

انصاری ، محمد رضا و همکاران (1398)مطالعۀ جامعه‌شناختی منابع هویتی دانشجویان دانشگاه تهران ، مطالعات جامعه شناختی ، دانشگاه تهران دوره 26 شماره 2 صص 293-312

تاجیک، محمدرضا. (1384). «انسان مدرن و معمای هویت»، فصلنامه مطالعات ملی، ش 21.
جهانگیری، فرزاد و همکاران. (1398). "بررسی تأثیر جهانی‌شدن بر هویت دینی دانشجویان دانشگاه‌های ایران". مجله تحقیقات فرهنگی ایران، شماره 12.
حسینی، زهرا و همکاران. (1400). "تعامل هویت ملی و دینی در میان دانشجویان: مطالعه موردی دانشگاه‌های تهران". فصلنامه مطالعات هویتی، شماره 8.
ذکایی، م. 1381، آموزش شهروندی، مجله رشد آموزش علوم اجتماعی، دوره جدید، شماره 1.
کاظمی، لیلا و همکاران. (1397). "نقش آموزش و پرورش در تقویت هویت اسلامی دانشجویان: مطالعه‌ای در دانشگاه فرهنگیان". مجله آموزش و پرورش اسلامی، شماره 10.
کاستلز، مانوئل. (1380). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ظهور جامعه شبکه‌ای)، ترجمه: احد علیقلیان و افشین خاکباز، تهران: طرح نو.
گیدنر، آنتونی (1387)، تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نشر نی؛
گیدنز، آ. 1378، تجدد و تشخص، ترجمه: ناصر موفقیان، تهران،انتشارات نی.
معصومی، محمدتقی و همکاران. (1399). "چالش‌های هویت اسلامی در عصر جهانی‌شدن: مطالعه‌ای بر روی دانشجویان دانشگاه‌های فرهنگیان". مجله پژوهش‌های دینی و فرهنگی، شماره 15.
نادری، احمد و همکاران. (1401). "تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر هویت اسلامی دانشجویان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تهران". فصلنامه جامعه‌شناسی دینی، شماره 14.
نوذری، حسینعلی ( 1385)، نگاهی تحلیلی به روند تحول مفهوم هویت در قالب های سه گانه ی هویت سنتی، مدرن و پست مدرن، فصلنامه مطالعات ملی، سال هفتم، شماره دوم؛
نصرتی ، روح الله و همکاران (1400) ارزیابی اثرات برنامه توسعه ای بر جوامع محلی ، نشریه مطالعات جامعه شناختی ، پیاپی  58 صص 232-259
 
 
Giddens, A. (1990). The Consequences of Modernity. Stanford University Press.
Held, D., McGrew, A., Goldblatt, D., & Perraton, J. (1999). Global Transformations: Politics, Economics, and Culture. Stanford University Press.
Esposito, J. L., & Voll, J. O. (2001). Makers of Contemporary Islam. Oxford University Press.
Yavuz, H. (2003). Islamic Political Identity in Turkey. Oxford University Press.
Hunter, S. (1998). The Future of Islam and the West: Clash of Civilizations or Peaceful Coexistence? Praeger.
Castells, M. (2010). The Power of Identity: The Information Age: Economy, Society, and Culture. Wiley-Blackwell.
Mandaville, P. (2020). Islam and Politics. Routledge.
Huntington, S. P. (1996). The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order. Simon & Schuster.
Nussbaum, M. C. (2012). The New Religious Intolerance: Overcoming the Politics of Fear in an Anxious Age. Harvard University Press.
Safi, O., & Khamis, S. (2021). Digital Islam: Representation and Mobilization. Journal of Communication, 71(2), 241-260.
Kellner, Douglas (1992); Poular Culture and the Construction of Postmodern Identities,ch. 6 in Lash & Friedman (eds) pp. 141-177
Cesari, J. (2014). The Awakening of Muslim Democracy: Religion, Modernity, and the State. Cambridge University Press.
Modood, T., & Meer, N. (2019). The Multicultural State We’re In: Muslims, ‘Multiculture’ and the ‘Civic Re-balancing’ of British Multiculturalism. Political Studies, 67(1), 207-223.
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 32، شماره 1
تیر 1404
صفحه 411-428

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار