تبیین جامعه‏ شناختی گرایش زنان به دست‏فروشی (مطالعة موردی زنان دست‏فروش در مترو)

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

اگرچهامروزه بسیاری از موانع رسمیکه زنان را مورد تبعیض قرار می‌داد، مرتفع شده است و زنان، در بسیاری از عرصه‌های اجتماعی، ازجمله موقعیت‌های کاری مختلف مشغول فعالیت می‌باشند، اما نشانه‌های زیادی وجود دارد که موقعیت فروتر زنان را در جامعه آشکار می‌سازد. حضور زنان در مشاغل سطح پایین یا کم‌درآمد و بی‌ارزش شمردن کار زنان، همه از مواردی هستند که الگوهای عمیق مناسبات جنسیتی را در جامعۀ ما آشکار می‌سازد.
مقالۀ حاضر که مبتنی‌بر یک پژوهش کیفی است، سعی دارد تا با استفاده از نتایج حاصل از مشاهده و مصاحبه‌های عمیق که با 30 زن دست‌فروش مترو انجام شده است، تجربۀ زیستۀ آن‌ها را آشکار سازد و موضوع دست‌فروشی و علل گرایش زنان به این پدیده را از دید آن‌ها بازگو کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که نیاز مالی، فضای زنانه، انعطاف‌پذیری شغلی و درآمد مناسب، ازجمله عواملی است که زنان را به‌سوی دست‌فروشی سوق می‌دهد. ازطرفی، با توجه به نتایج تحقیق، امکان شناسایی و دسته‌بندی زنان دست‌فروش در پنج گروه سرپرستان، همیاران، تفنن‌جویان، مجرمان و عادت‌گرایان وجود دارد. اگرچه دسته‌های شناسایی‌شده، در نوع کار که همان دست‌فروشی است، مشترک می‌باشند، اما انگیزه‌های آن‌ها برحسب سه مفهوم نیاز و عادت و لذت می‌تواند متفاوت باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sociological Analysis on peddling in underground among women in Tehran

نویسندگان [English]

  • soheila Sadeghi fasaei 1
  • somayeh ajorloo 2
چکیده [English]

Peddling in underground is a very prevalent issue today and it is a very popular job for some women in Tehran. Therefor, it has gained considerable attention among some of the social researchers to see why women are attracted to this job? And what types of women are involved in this kind of job?
This research draws an original data collected from in depth interview with 30 women aged 19 to 53 in Tehran. Narratives provided by women included in this study are used throughout the thesis as means of drawing the attention to the point that women are attracted to peddling in underground because of job’s flexibility, rewarding income and dealing with women (feminized nature of the job). Choosing peddling as a job is not something that happens out of the context but is situated in the social details of individuals’ circumstances and their life style.
The result of research makes it possible to categorize women in five groups, breadwinners; family assistants; habitual peddlers; those peddling for fun; and undercover criminals who use peddling. These five groups are distinct based on their needs, habits, pleasure and life style.

کلیدواژه‌ها [English]

  • assistants
  • fun-seekers
  • gender relationships
  • habitual
  • Head
  • Qualitative research
  • stalling

مراجع

  1. ادیب حاج‌باقری، محسن و همکاران، 1386، روش‌های تحقیق کیفی، تهران: نشر و تبلیغ بشری.
  2. زمانی، فریبا، 1383، بررسی تأثیر اشتغال زنان معلم بر زندگی خانوادگی آنان (شهر تهران)، پایان‌نامه، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
  3. سفیری، خدیجه، 1380، «موانع و مشکلات اشتغال زنان و تأثیرات و پیامدهای آن»، مجلۀ کار و جامعه، ش39.
  4. صادقی فسایی، سهیلا و سمیرا کلهر، 1387، مطالعۀ ابعاد جنسیتی برنامۀ سوم و چهارم توسعه و بررسی میزان تحقق اهداف جنسیتی در برنامۀ سوم توسعه، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  5. صادقی فسایی، سهیلا و مهسا رجب‌لاریجانی، 1389، «مطالعۀ جامعه‌شناسی آزار جنسی زنان در محیط کار»، فصلنامۀ زنان در توسعه و سیاست، دورۀ8، ش3.
  6. فلیک، اووه، 1387، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نی.
  7. کار، مهرانگیز، 1379، زنان در بازار کار ایران به‌همراه تئوری‌های نابرابری جنسیتی، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
  8. کاظمی، عباس، 1388، پرسه‌زنی و زندگی روزمرۀ ایرانی، تهران: آشیان.
  9. گرت، استفانی، 1379، جامعه‌شناسی جنسیت، ترجمۀ کتایون بقایی، تهران: دیگر.
  10. گرینت، کیت، 1385، جامعه‌شناسی کار، ترجمۀ رضوان صدقی‌نژاد، تهران: علم.
  11. گیدنز، آنتونی، 1376، جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی.
  12. محمدی، بیوک، 1387، درآمدی بر روش تحقیق کیفی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  13. معیدفر، سعید و نفیسه حمیدی، 1386، «زنان سرپرست خانوار: نگفته‌ها و آسیب‌های اجتماعی»، نامۀ علوم اجتماعی، ش32.

کتابنامۀ لاتین

  1. Anderson, 1997, Thinking about women, sociological perspectives on sex and gender, Allyn and Bacon.
  2. Barron, RD & G.M Norris, 1976, Sexual Division and the Dual Labor Market, Dependence and Exploitation in Work and Marriage, New York.
  3. Bilton, T, K Bonnett & Ph Jones, M Stanworth, K Sheard, A Webster, 1981, Introductory Sociology, Macmillan.
  4. Mills, C. Wright, 1959, The Sociological Imagination, London: Oxford university press.
  5. Tam, Tony, 2000, "Occupational Wage Inequality and Devaluation", American Journal of Sociology.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار