صنعت آموزش (تحلیلی انتقادی از آموزش و پرورش)

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسنده

استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

این یادداشت‌ تحلیلی انتقادی درباره‌ی مقولات مرتبط با آموزش ‌و پرورش، از جمله فرهنگ، فرآیند یادگیری، نظام تعلیم و تربیت است و در آن به مسائل و مشکلات پدیدآمده به‌دلیل غلبه‌ی «گفتمان موفقیت» پرداخته شده است. چشم‌انداز اصلی آن است که این گفتمان که درنهایت منجر به تکوین شرایط و تشکیلاتی به‌نام «صنعت آموزش» شده است، بر کلیت نظام تعلیم و تربیت در سطوح مختلف، از مهدکودک تا دانشگاه، سیطره دارد و آن را از مسیر اصلیِ هدف‌گذاری‌شده منحرف کرده است. درکنار این محور اصلی به نسبت‌‌های بین نظام آموزش‌وپرورش و ساختارها و نهادهای کلان‌تر اجتماعی نیز اشاراتی شده است. براساس این تحلیل‌ها نسبت نامطلوبی بین کاستی‌ها و معایب هر دو مقوله وجود دارد که به‌دلیل چیرگی گفتمان نام‌برده، از جانب متفکران رسمی و غیررسمی، نادیده گرفته می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

“Education industry” An analytical review of Iran’s educational system

نویسنده [English]

  • jalil karimi
چکیده [English]

This essay is an attempt to explore “success discourse” in educational system in Iran. The consequence of “success discourse” is a phenomenon I have called “Education Industry” following Theodore Adorno’s “Cultural Industry. In particular, I aim to address two questions related to the above mentioned “success discourse”. First, how success can be evaluated, and second, how social goals can be achieved based on the success. To provide an answer to these questions I have conducted a study on educational process.  The results indicate that the mentioned “success discourse” is widespread among schools educational management and some fundamental problems are emerged accordingly. Firstly, major attention to natural sciences like mathematics, chemistry and the like, and minor attention to human sciences has resulted in the number of physicians and engineers outnumber humanities and art thinkers. Secondly, the arts and entertainment are deleted or neglected by the school program managers. Thirdly, as a result of this discourse the students look to result more than the learning as a process. Thus they don’t learn how, just learn what. Their experiences cannot be rich and they don’t understand the issues in their holistic form. In this condition, some profit-driven centers, in the name of educational activities, try to replace the national education system, while they don’t add much value to the learning process.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture
  • Cultural industry
  • discourse of success
  • Education
  • educational industry
  • exam
  • Teacher
  1. اباذری، یوسف. 1377. خرد جامعه‌شناسی. تهران: طرح نو.
  2. اَلبوم، میچ. 1389. سه‌شنبه‌ها با موری. ترجمه‌ی لیلی نوربخش. تهران: تالیا.
  3. بدیو، اَلن. 1387. اخلاق (رساله‌ای در ادراک شر). ترجمه‌ی باوند بهپور. تهران: چشمه.
  4. جانسون، لزلی. 1378. منتقدان فرهنگ. ترجمه‌ی ضیاء موحد. تهران: طرح نو.
  5. زیمل، گئورگ. 1372. کلان‌شهر و حیات ذهنی. ترجمه‌ی یوسف اباذری. نامه‌ی علوم اجتماعی. شماره‌ی 3.
  6. ژیژک، اسلاوی. 1386. هنرِ امرِ متعالیِ مبتذل: درباره‌ی «بزرگ‌راه گمشده» دیوبد لینچ. ترجمه‌ی مازیار اسلامی. تهران: نشر نی.
  7. فتوره‌چی، نادر. 1387. جنبش دانشجویی در آمریکا. تهران: رخداد نو.
  8. فروغی، محمدعلی. 1379. سیر حکمت در اروپا. ج 2. تهران: انتشارات صفی‌علی‌شاه.
  9. فوکو، میشل. 1384. مراقبت و تنبیه: تولد زندان. ترجمه‌ی نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. تهران: نشر نی.

10. کلیما، ایوان. 1387. روح پراگ. ترجمه‌ی خشایار دیهیمی، تهران: نشر نی.

11. لیوتار، ژان فرانسوا. 1381. وضعیت پست‌مدرن: گزارشی درباره‌ی دانش، ترجمه‌ی حسین‌علی نوذری. تهران: گام نو.

12. معرف‌زاده، عبدالمهدی. 1388. مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی اقتصادی آموزش‌وپرورش ایران. تهران: آییژ.

13. میلز، سارا. 1389. میشل فوکو. ترجمه‌ی داریوش نوروزی. تهران: مرکز.

14. نیچه، فردریش. 1384. غروب بت‌ها. ترجمه‌ی داریوش آشوری. تهران: آگه.

15. وبر، ماکس. 1382. دین، جامعه، قدرت. ترجمه‌ی احمد تدین. تهران: انتشارات توس.