زبان استعاری و بینش جامعه‏ شناختی اِروینگ گافمن

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان

چکیده

تعامل اجتماعی مفهومی انتزاعی است. استعاره‌ها خصلت عینی دارند و برای نشان‌دادن امر انتزاعی استفاده می‌شوند. استفاده از استعارۀ نقش در زندگی روزمره در تجسم‌سازی مفاهیم اجتماعی در بین جامعه‌شناسان آنگلوساکسون مؤثر بوده است. بی‌تردید عواملی از قبیل گسترش رسانه‌ای، صنعت فیلم‌سازی در آمریکا و رویکردهای کنش متقابل نمادین و پدیدارشناسی در ذهنیت گافمن تأثیرگذار بوده است. او با استفاده از استعاره‌های نقش، تماشاخانه و ... به‌مثابۀ امر روش‌شناختی، مفهوم «خود» در زندگی روزمره را تحلیل نموده است. هدف این مقاله تبیین زبان استعاری در تخیّل جامعه‌شناختی گافمن با توجه به رویکرد نظریۀ معاصر استعارۀ لیکاف است. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای است. استعاره‌های «تئاتر»، «آیین»، «بازی» و «چارچوب» از جمله مهم‌ترین و جامع‌ترین ابزارهای او بودند. اغلب استعاره‌های گافمن مکان-بنیاد است؛ بدین معنا که او جهان اجتماعی را به‌مثابۀ یک میدان یا صحنۀ نمایش، تجسم‌سازی یا عینیت‌بخشی کرده است. بر مبنای نظریۀ لیکاف، گافمن استعارۀ تماشاخانه را به‌مثابۀ حوزۀ مفهومی مبدأ برای تبیین حوزۀ انتزاعی مقصد (کنش متقابل) استفاده کرده است. در استعارۀ نمایشیِ گافمن زمان با مکان پیوند خورده است؛ زیرا مفهوم زمان به واسطۀ حرکت در مکان درک می‌شود. وی گاهی تنها به یک استعاره پرداخته و گاهی به رابطۀ بین چند استعاره توجه کرده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Metaphorical Language and Erving Goffman’s Sociological Imagination

نویسنده [English]

  • ali yaghoobi
Faculty Member of the Social Sciences Department of Guilan University
چکیده [English]

Social interaction is abstract concept and often have objective attribute and are used to demonstrate abstraction phenomenon. The use of metaphor in everyday life as the embodiment of social concepts in the Anglo-Saxon sociologists has been effective. Of course, factors such as the media, the film industry in America and phenomenological symbolic interaction approaches in mind Goffman has been effective. Goffman has been analyzed role and theater metaphors as a methodological phenomenon, the concept of the "self" in everyday life. This article aims to explain the sociological imagination Goffman according to Lakoff's the contemporary theory of metaphor. Research method is descriptive- analytical and data collection documental. Metaphors of "theater", "ritual", "Game" and "frame" were his most important and the most comprehensive instruments. Often Goffman's metaphors are location-based. Therefore, He has objectivized and visualized the social world as a field or stage. According to Lakoff's theory can be interpreted that Goffman has used theater metaphor as source domain for explain target domain. In Goffman's dramaturgical metaphor time is linked with location. Because concept of time is understood by move in the concept of place. He sometimes explain just a metaphor and at another time he describes the relationship between several metaphors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Language
  • Metaphor
  • imagination
  • Sociological
  • Goffman

مراجع

-  آوتویت، ویلیام و باتامور، تام (1392) فرهنگ علوم اجتماعی قرن بیستم، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران، نشر نی.
-  ادیبی، حسین و انصاری، عبدالمعبود (1383) نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران، نشر دانژه.
-  افروغ، عماد (1377) فضا و نابرابری، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
-  ایمان، محمدتقی و مرادی، گلمراد (1390) «روش‌شناسی نظریه اجتماعی گافمن»، فصلنامۀ علمی-پژوهشی جامعه‌شناسی زنان، 2(2): 59-78.
-  استونز، راب (1379) متفکران بزرگ جامعه‌شناسی، ترجمۀ مهرداد میردامادی، تهران: نشر مرکز.
-  بارسلونا، آنتونیو (1390) نظریه شناختی در باب استعاره و شناخت، مجموعه مقالات (استعاره و مجاز با رویکردی شناختی)، ترجمۀ تینا امراللهی، تهران: انتشارات نقش جهان.
-  تنهایی، حسین ابوالحسن (1374) درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی، گناباد: نشر مرندیز.
-  تنهایی، حسین ابوالحسن (1394) بازشناسی تحلیلی نظریه‌های مدرن جامعه‌شناسی، تهران: نشر برنا.
-  جنکینیز، ریچارد (1381) هویت اجتماعی، ترجمۀ تورج یار احمدی، تهران: نشر شیرازه.
-  جهاندیده، سینا (1393) «زمان، هویت و روایت: چگونگی فهم زمان در روایت‌های تخیّلی غرب و ایران»، ادب‌پژوهی، 19: 121-150.
-  دباغ، حسین (1393) مجاز در حقیقت؛ ورود استعاره‌ها در علم، تهران: انتشارات هرمس.
-  راسخ‌مهند، محمد (1394) درآمدی بر زبان شناسی شناختی، تهران: سمت.
-  ریتزر، جورج و گودمن، داگلاس. جی (1393) نظریۀ جامعه‌شناسی مدرن، ترجمۀ خلیل میرزایی و عباس لطفی زاده، تهران: اتتشارات جامعه‌شناسان.
-  ریتزر، جورج (1377) نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
-  زنگویی، اسدالله و همکاران (1389) «استعاره: مفهوم، نظریه‌ها و کارکردهای آن در تعلیم و تربیت»، مجلۀ مطالعات تربیتی و روانشناسی، دورۀ 15(1): 77-108.
-  سجودی، فرزان و قنبری، زهرا (1391) «بررسی معناشناختی استعارۀ زمان در داستان‌های کودک به زبان فارسی»، فصلنامۀ نقد ادبی، 5(19): 135-156.
-  شومیکر، پاملاجی و همکاران (1387) نظریه‌سازی در تحقیقات علوم اجتماعی، ترجمۀ محمد عبدالهی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
-  شیخ رضایی، محمود (1392) «استعاره و علم تجربی»، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، 30: 74-57.
-  فاضلی، فیروز و همکاران (1392) «رهیافت میان‌فرهنگی به گیاه و درخت در اساطیر و ادبیات»، ادب‌پژوهی، 23: 33-9.
-  قاسم زاده، حبیب الله (1379) استعاره و شناخت، تهران: فرهنگان.
-  کرایب، یان (1384) نظریۀ اجتماعی کلاسیک، ترجمۀ شهناز مسمی پرست، تهران: نشر آگه.
-  کوچسس، زولتان (1393) مقدمه‌ای کاربردی بر استعاره، ترجمۀ شیرین پورابراهیم، تهران: انتشارات سمت.
-  کوچسس، زولتان (1394) استعاره در فرهنگ (جهانی‌ها و تنوع)، ترجمۀ نیکتا انتظام، تهران: انتشارات سیاهرود.
-  گافمن، آروین (1386) داغ ننگ: چاره‌اندیشی برای هویت ضایع‌شده، ترجمۀ مسعود کیانپور، تهران: نشر مرکز.
-  گافمن، آروین (1392) نمود خود در زندگی روزمره، ترجمۀ مسعود کیانپور، تهران: نشر مرکز.
-  گلفام، ارسلان و یوسفی راد، فاطمه (1381) «زبان‌شناسی شناختی و استعاره»، تازه‌های علوم شناختی، 4(3): 1-6.
-  گیدنز، آنتونی (1383) چکیده آثار آنتونی گیدنز، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر ققنوس.
-  گیدنز، آنتونی (1386) جامعه‌شناسی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشرنی.
-  گیدنز، آنتونی و ساتن، فیلیپ (1395) جامعه‌شناسی، ترجمۀ هوشنگ نایبی، جلد اول، تهران: نشر نی.
-  گیدنز، آنتونی (1384) مسائل محوری در نظریه اجتماعی کنش، ساختار و تناقض در تحلیل اجتماعی، ترجمۀ محمد رضایی، تهران: نشر سعاد.
-  منینگ، فیلیپ (1380) اروینگ گافمن و جامعه‌شناسی نوین، ترجمۀ ثریا کامیار، تهران: انتشارات ثارالله.
-  وصالی ناصح، مرتضی (1394) «مبانی معناشناختی ساخت و ادراک مفاهیم در علوم انسانی»، مجلۀ ذهن، 64: 66-39.
-  یعقوبی، علی (1394) «استعاره‌های زیستی و نظریه‌های جامعه‌شناسی کلاسیک»، فصلنامۀ روش‌شناسی علوم انسانی، 21، (84): 141-117.
-  یعقوبی، علی (1395) «استعاره‌های طبیعت‌گرایی و تخیّل ابن‌خلدونی» معرفت فرهنگی اجتماعی، ایران، سال 8(29): 46-27.
-  یعقوبی، علی (1395) «دورکیم و بینش جامعه‌شناختی دورکیم» مجلۀ انجمن جامعه‌شناسی ایران، ایران، 3: 134-109.
 
-   Dascal, M, Raymond, G and Nuyts, J (1998). A Contemporary Theory of Metaphr: A perspective from Chinese, John Benjamins Publishing Amesterdam/Philadelphia.
-   Goffman, E. (1956). The Presentation of Self in Everyday Life, Edinburgh, University of Social Sciences Research Center.
-   Goffman, E. (1963). Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity, London, Penguin press.
-   Goffman, E. (1974). Frame Analysis: An Essay on the organization of Experience, With aforeword by Benet m. Berger. Boston, Notheastern University press.
-   Goffman, E. (1979). Gender Advertisement, New York, Harper and Row Publisher.
-   Lakoff, George and Mark Johnson (1980). “Philosophy in the Flesh: The Embodied Mind and Its Challenge to Western Thought”. New York: Basic Books.
-   Ortony, Andrew (1997). Metaphor and thought, Cambridge University press.
-   Smith, Grfg (2006). Goffman, Erving, Simultaneously published in the USA and Canada by Routledge.
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 24، شماره 1
مربوط به بهار و تابستان 1396
مهر 1396
صفحه 149-170

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار