همه جایی شدن تلگرام: مطالعه دلایل جامعه شناختی استفاده کاربران ایرانی از تلگرام

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

هدف این مقاله، شناسایی دلایل استفاده و ترجیح پیام رسان تلگرام بر موارد مشابه و کارکردهای این پیام رسان برای کاربران ایرانی است. تلگرام در حال حاضر محبوبترین برنامه پیام رسان فوری است که توسط کاربران ایرانی استفاده می‌شود و ایرانی‌ها بالاترین رتبه استفاده از این برنامه در دنیا را دارند. با این وجود، تحقیقات علمی درباره دلایل محبوبیت آن یا کارکردهای تلگرام برای کاربران ایرانی اندک یا ناقص است. هدف این مقاله، رفع این خلا با مطالعه دلایل و انگیزه‌های استفاده کاربران ایرانی از تلگرام است. رویکرد استفاده و خشنودی و نظریه اشاعه که در تحقیقات متعددی درباره دلایل انتخاب رسانه‌ها توسط مخاطبان بکار گرفته شده اند، چهارچوب نظری تحقیق را تشکیل می‌دهند و روش تحقیق نیز تلفیقی از مصاحبه عمیق و مشاهده مشارکتی است. علاوه بر مشاهده مشارکتی محقق، برای انجام تحقیق با 8 نفر از کاربران پرمصرف که زمان زیادی از استفاده آنها از تلگرم می‌گذرد مصاحبه شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که دلایل استفاده کاربران ایرانی از تلگرام که در قسمت یافته‌ها ارائه شده است، به سه دسته تقسیم می‌شود: جامعه محور، نرم افزار محور و کاربر محور که در رابطه با یکدیگر باعث همه جایی شدن تلگرام شده اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Ubiquitization of Telegram: Analyzing uses and gratifications of Telegram in Iran

نویسنده [English]

  • hossein kermani
-
چکیده [English]

This paper tries to assess the Iranians’ motivations and reasons in using of Telegram and it’s preference over other kinds of social media in Iran. In fact, Telegram has become the most favorable Instant Messaging App among Iranians in recent years. Despite the importance of Telegram for Iranians, there has not been much research into the reasons which led to its popularity and ubiquitization. Hence, this paper tries to investigate gratifications in using Telegram for Iranians and the Iranian users’ practices in employing this IMA. Use and Gratification approach in combination with the diffusion of innovation theory constitute the research’s theoretical framework. Moreover, a triangulation of qualitative interview and participating observation is recruited as methodology. Beside the permanent observation, I interviewed 8 Telegram’s heavy users who began using Telegram from its emerging days. In fact, the sample consists of innovators and early adoptors regarding to Telegram diffusion. Result shows that three different kinds of reasons affect the Iranians motivation in choosing this IMA: Social oriented, App oriented and User oriented reasons and the interactions of these reasons lead to the ubiquitization of Telegram which means there is no differences between various groups (Educational. Sexual, racial …) in using Telegram. In final section, each category is discussed in details.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Telegram
  • Social media
  • Use and Gratification
  • Diffusion of Innovation
امانی کلاریجانی، امرالله و تافته، منیره (1396) بررسی تاثیر عضویت در شبکه اجتماعی پیام رسان تلگرام بر رشد هویت بازاندیشانه جوانان(مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد تهران شرق)، فصلنامه مطالعات راهبردی ورزش و جوانان ، شماره 36. صص 175-194
ببی، ارل (۱۳۸۴)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، جلد دوم، ترجمه‌ی رضا فاضل، تهران: سمت.
پیرجلیلی، زهرا؛ مهدوی، سیدمحمدصادق و ازکیا، مصطفی (1397) آسیب‌شناسی تاثیر شبکه اجتماعی تلگرام بر روابط خانوادگی زوجین (شهر تهران سال 1395)، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 9، شماره 1. صص 70-91
سراب‌پور، سونیتا (1394) عبور امن تلگرام، روزنامه دنیای اقتصاد، دریافت شده در تاریخ 14 فروردین 1395 از: http://www.donya-e-eqtesad.com/news/1025999/
شیری، طهمورث و رحمانی، الناز (1394)  تاثیر استفاده از وسایل نوین ارتباطی (لاین، تلگرام) بر وضعیت انسجام خانواده در سال 1394 (مطالعه موردی: منطقه 1 شهر تهران)، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال هشتم، شماره 1.
صفا، لیلا و ادیبی، منصوره (1395)  اثر تعدیل گری متغیر جنسیت بر قصد استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی تلگرام در فعالیت های آموزشی (مطالعه موردی: دانشگاه فردوسی مشهد)، فصلنامه زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، سال چهاردهم، شماره 1.
فتحی، آیت اله؛ موسویفر، بابک؛ رضایی، نورمحمد و نوری، ابراهیم (1395)  تاثیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر مولفه های احساس امنیت اجتماعی و هویت ملی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز،پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی، شماره 33.
فرامرزیانی، سعید؛ هاشمی، شهناز و فرهنگی، علی اکبر (1395) نقش رسانه های مجازی در تغییرات ارزش های اجتماعی با تاکید بر شبکه های اجتماعی تلگرام و فیس بوک، فصلنامه توسعه اجتماعی، سال دهم، شماره 1.
فلیک، اووه (۱۳۸۷)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه‌ی هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
کرمانی، حسین (1394) مطالعه رابطه سرمایه اجتماعی با استفاده از وایبر در بین کاربران ایرانی، فصلنامه جامعه، فرهنگ، رسانه. شماره 15.
کرمانی، حسین (1395) مشاهده مشارکتی در گروه‌های تلگرامی؛ راهنمای عمل و نمونه موردی، فصلنامه مطالعات فرهنگ- ارتباطات، دوره 17، شماره 35.
کرمانی، حسین، پاکدامن، یوسف و آشتیانی، محمد (1395) مطالعه عوامل ترجیح پیام رسان فوری تلگرام بر دیگر برنامه های مشابه توسط کاربران ایرانی ، فصلنامه جامعه ، فرهنگ، رسانه. شماره 18.
کوثری، مسعود (1386) جهان فرهنگی کاربران ایرانی اورکات،  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
مشرق نیوز (1392) چند میلیون ایرانی کاربر فیسبوک هستند؟ دریافت شده در تاریخ 25 آبان 1395 از: https://goo.gl/ysQueX
ویمر، راجر دی و دومینیک، جوزف آر (۱۳۸۴)، تحقیق در رسانه‌های جمعی، ترجمه‌ی کاووس سیدامامی، تهران: سروش.
ویندال، سون؛ اولسون، جین و سیگنایزر، بنو. ( 1389). کاربرد نظریه های ارتباطات( چاپ دوم). ترجمه: علیرضا دهقان. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
یاسری، طاها (1397) دریافت شده از کانال تلگرامی @TahaYasseri در تاریخ 16 اردیبهشت 1397 از آدرس: https://t.me/TahaYasseri/54
 
 
Chang, H.-C. (2010). A new perspective on Twitter hashtag use: Diffusion of innovation theory. Proceedings of the American Society for Information Science and Technology, 47(1), 1–4. https://doi.org/10.1002/meet.14504701295
Coursaris, C. K., Yun, Y., & Sung, J. (2010). Twitter Users vs. Quitters: A Uses and Gratifications and Diffusion of Innovations Approach in Understanding the Role of Mobility in Microblogging. In 2010 Ninth International Conference on Mobile Business and 2010 Ninth Global Mobility Roundtable (pp. 481–486). Athens. https://doi.org/doi: 10.1109/ICMB-GMR.2010.44
English, Peter (2014) Twitter’s diffusion in sports journalism: Role models, laggards and followers of the social media innovation, New Media & Society, Vol 18, Issue 3, pp. 484 – 501.
Gan, C. (2018). Gratifications for using social media: A comparative analysis of Sina Weibo and WeChat in China. Information Development, 34(2), 139–147. https://doi.org/10.1177/0266666916679717
Gulati, G. J., & Williams, C. B. (2013). Social Media and Campaign 2012: Developments and Trends for Facebook Adoption. Social Science Computer Review, 31(5), 577–588. https://doi.org/10.1177/0894439313489258
Jin-Hyo, Joseph Yun; A Sangmoon, Park and A Mohan, V. Avvari (2011) Development and Social Diffusion of Technological Innovation, Science, Technology and Society, 16(2).
Kermani, Hossein (2018) Telegramming News: How have Telegram channels transformed the journalism in Iran? Turkish Reviews of Communication Studies, (31), 168-187. DOI: 10.17829/turcom.423307.
Laughey, Dan (2007) Key Themes in Media Theory, London: Open University Press.
McQuail, Denis (2010) McQuail's Mass Communication Theory, SAGE Publications Ltd.
Neo, Emily and Philip J Calvert (2012) Facebook and the diffusion of innovation in New Zealand public libraries, Journal of Librarianship and Information Science, Vol 44, Issue 4, pp. 227 – 237.
Papacharissi, Z. & Mendelson, A. (2011). Toward a New(er) Sociability: Uses, Gratifications and Social Capital on Facebook. Media Perspectives for the 21st Century. Stelios Papathanassopoulos (Ed.), Routledge.
Putnam, R.D.  (2000) Bowling alone.  The collapse and revival of American community, New York: Simon and Schuster.
Quan-Haase, Anable and L.Young, Alyson. ( 2010). Uses and Gratifications of Social Media: A Comparison of Facebook and Instant Messaging. Bulletin of Science Technology & Society, 30(5), 350-361. Retrieved from http://bst.sagepub.com/content/30/5/350. DOI: 10.1177/0270467610380009
Rahmandad, Hazhir, Sara Sarkhili, Mohammad Hafezi, Ali Mostashari, Farzan Parsinejhad, Nima Saeidi and Ali Khademhosseini (2006) Iranians on Orkut: Trends and Characteristics, ISG research report.
Rogers, Everett (2003) Diffusion of Innovations, Simon and Schuster.
Severin, Werner J. and Tankard, Jr, James W. (2013) Communication Theories: Origins, Methods, and Uses in the Mass Media. USA: Addison Wesley Longman, Inc.
Telegram.me. (2016). ). Retrieved December 10, from: http://www.alexa.com/siteinfo/telegram.me
Telegram.org. (2016). ). Retrieved December 10, from: http://www.alexa.com/siteinfo/telegram.org