بازنمایی کالایی شدن روابط اجتماعی در فیلم های سینمایی

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی گروه جامعه‌شناسی دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مطالعات فرهنگی و رسانه دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد واحد تهران غرب

چکیده

آثار هنری از جمله فیلم‌های سینمایی، ابزاری جهت بازنمایی و شناسایی گفتمان‌های موجود در هر جامعه‌ای بشمار می‌آید. فیلم‌های سینمایی با ژانر‌های مختلف از جمله اجتماعی، درام، دفاع مقدس یا جنگ دارای مفاهیم جدی و برآمده از متن جامعه و بازگوکننده کیفیات روابط اجتماعی و زندگی روزمره مردمان‌اند. این مطالعه به دنبال مطالعه بازنمایی کالایی‌شدن یا صبغه بازاری پیدا کردن روابط اجتماعی در فیلم‌های سینمایی در بازه زمانی دهه 80 و 90 است. چهارچوب مفهومی با الهام از آرای مارکس، لوکاچ و پولانی که از دیرباز به موضوع سلطه منطق کالایی و مناسبات بازار بر سپهر اجتماعی جهان مدرن پرداخته‌اند، صورت‌بندی شده است. از میان فیلم‌های سینمایی 5 فیلم به‌صورت هدفمند انتخاب و موردبررسی قرار گرفته است. یافته‌ها حاکی از آن است که در تمامی فیلم‌های موردبررسی و ژانر‌های مختلف غلبه منطق کالایی و ارزش‌های نظام بازار در روابط فردی، اجتماعی، عاطفی و ... کاملاً مشهود است و سپهر اجتماعی و اخلاقی در تصرف و سیطره منطق اقتصادی و مقاصد نفع‌طلبانه است. اما بیشترین میزان در ژانر‌های اجتماعی و دفاع مقدس با تاکید بر تفاوت در مصادیق در این دو ژانر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation the Commodification of Social Relationship in Cinema

نویسندگان [English]

  • Mohammad Amirpanahi 1
  • Elahe Baghernejad 2
1 faculty member of sociology department of Allameh Tabataba'i University
2 .
چکیده [English]

Artwork, including film, is a tool to represent and identify discourses in any society. Cinemas of various genres, including social, drama, sacred defense or war, have serious, transcendental contexts that reflect the qualities of social relationships and the daily lives of people. This study seeks to study the representation of the social relations commodity in cinema in the 2000s and 2010s. The conceptual framework is inspired by the ideas of Marx, Lukacs and Polanyi who have long been concerned with the domination of commodity logic and market relations over the social sphere of the modern world. Five of the films were purposely selected and reviewed. The findings show that in all the films studied and in different genres the dominance of commodity logic and market system values in individual, social, emotional, and so on relationships is evident and the social and ethical spheres are dominated by economic logic and favorable intentions. But the most common in the social and sacred genres has been the emphasis on differences in samples of the two genres.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genre
  • Cinema
  • Representation
  • Neoliberalism
  • Commodification
  • Social Relations

مراجع

-        آقابابایی، احسان و مسعود کیان‌پور (1396)، بازنمایی کالایی‌شدن احساسات در روابط اجتماعی مورد مطالعه: فیلم سینمایی آرایش غلیظ، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و هشتم، شماره 4.
-        امیرپناهی، محمد (1397)، ساخت اجتماعی بازار،  تحلیل جامعه‌شناختی پیدایش بازار با تاکید بر بازار بانه در استان کردستان، مجله علمی پژوهشی مطالعات جامعه‌شناختی (نامه علوم اجتماعی) دوره 25، شماره 1، ص 92.
-        پولانی، کارل (2001)، دگرگونی بزرگ، ترجمه محمد مالجو 1991 شرکت نشر و پژوهش.
-        ریتزر، جورج (1384)، نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه  محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی، چاپ دهم.
-        زیمل، گئورگ (1372)، مقاله پول در فرهنگ مدرن، گئورگ زیمل، ترجمه یوسفعلی اباذری، نامه علوم اجتماعی جلد 2، شماره 4، دانشگاه تهران.
-        سندل، مایکل (1395)، آنچه با پول نمی‌توان خرید: مرز‌های اخلاقی بازار، نشر مرکز.
-        فرجی، مهدی و نفیسه حمیدی (1388)، بازنمایی مصرف گرایی در سریال‌های تلویزیون، نحوه بازنمایی سرمایه‌های اقتصادی و فرهنگی، مجله علمی پژوهشی (وزارت علوم)، شماره 23.
-        فلیک، اووه (1391)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
-        کالینیکوس، الکس (1396)، در آمدی تاریخی بر نظریه‌های اجتماعی، ترجمه اکبر معصوم بیگی، نشر آگه.
-        کرایب، یان (1389)، نظریه اجتماعی مدرن، ترجمه عباس مخبرباقر پرهام، انتشارات علمی و فرهنگی.
-        گئورگ زیمل (1390)، پول در فرهنگ مدرن، ترجمه یوسف اباذری، ارغنون، شماره 3.
-        نعمت الله، حمید (1393)، آرایش غلیظ، مجلة سینمایی بیست و چهار، شماره 56، ص 55-57.
-        هال، استوارت (2003)، معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی، ترجمه احمد گل محمدی 1392. نشر نی.
-       واندنبرگ، فردریک (۱۳۸۶)، تأملی بر فلسفه پول جورج زیمل: بردگان اشرافی، مترجم: عبدالحسین نیک گهر، روزنامه ایران، شماره ۳۷۸۸، ص 10، فرهنگ و اندیشه، ۲۸ آبان.
-       Dillard, Dudley )1987 (“Money as an Institution of Capitalism”, Journal of Economic Issues, Vol. 21, No. 4, Evolutionary Economics II:Institutional Theory and Policy Dec. 1987, pp. 1623-1647
-       Hochschild, A.) 1983(. The managed heart: Commercialization of human feeling. Berkeley: University of California Press.
-       Norman, Armando H. Russell, Andrew J. Merli, Claudia, The Quality and Outcomes Framework: Body commodification in UK general practice.SFU university. Social Science & Medicine, December) 2016(.
-       Wani, KA. )2016(. Commodification of Women in Advertising: The Social Cost.
-       Monbiot, George (2017) “How Did We Get Into This Mess? Politicts, Equality, Nature.
-       Davies, B. & Bansel, P. (2007). Neoliberalism And Education. International Journal of Qualitative Studies In Education. Special Issue on Neoliberalism and Education Edited By Bronwyn Davies And Peter Bansel.
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 26، شماره 2
(مربوط به پاییز و زمستان 1398)
اسفند 1398
صفحه 171-199

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار