کرونا و الگوی عقلانی جامعۀ جهانی: تحلیلی بر اساس رویکرد سیستمی

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

چکیده

بحران­هایی که با ربط غیرمستقیم به بیماری کرونا پدید آمدند با آشکار ساختن ضعف­های ساختاری، چالش­های زیادی ایجاد کردند به­ویژه چالش در برابر این نظر که بهترین موقعیت و راهکار برای استقرار نظم و صلح در جهان، رهبری یک امپراتور جهانی و اِعمال یک سیستم واحد است. جهان بحران­زده بی­نظم­تر از همیشه چهرۀ امپراتوری جدید را به این صورت به نمایش گذاشت: یک کاپیتالیسم جهانی با ارزش­های نئولیبرالی و با صنعت­گرایی و جهانی فاقد ارزش­های جهانی که همواره در قالب یک ادبیات آرمان­گرایانه برای جلوگیری از جنگ، تأمین صلح، ایجاد رفاه، برابری، وحدت و برای حل مشکلات تبلیغ شده است. اما دغدغۀ اصلی آن کنترل و مدیریت روابط اجتماعی-تکنولوژی از مرکز جامعۀ جهانی برای حفظ سلسله­مراتب بوده است. خروج از سازمان بهداشت جهانی، عدم شفاف­سازی اطلاعاتی در زمینۀ جهش ویروس و مواردی دیگر همچون محروم­سازی برخی کشورها از دریافت واکسن و دارو و غیره، هرگز نمی­تواند نوعی ارزش جهانی قلمداد شود. این رفتار جامعۀ جهانی از آنجا که از نظم و قانون و ارزش بی­بهره است تحت هیچ­نوع عقلانیت سیستمیک و حتی سیستماتیکی قرار نمی­گیرد و می­توان گفت جامعۀ جهانی تنها در محدوده­ای از آنچه به نفع کاپیتالیسم و نئولیبرالیسم است روابط اجتماعی را جهانی یا عقلانی­سازی کرده است. در بحبوحۀ بحران، بی­نظمی و رفتارهای نوپدید می­توانند مؤلفه­های مناسبی باشند برای پی بردن به ضعف­های پروژۀ جهانی­سازی و تخریب­هایی که می­توانند نوعی تکامل برنامه­ریزی­شده ایجاد کنند. در این مقاله با شرح و تبیین گوشه­ای از نظریۀ سیستم­های اجتماعی تلاش شده است تصویر روشن­تری از الگوی عقلانیِ جامعۀ جهانی عرضه شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Corona and the Rational Model of the World Society: An Analysis Based on the Systemic Approach

نویسنده [English]

  • Maryam Bakhtiarian
Assistant professor, Department of philosophy, Faculty of Law, Theology and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The crisis which has been indirectly related to the Corona disease has created a lot of challenges, particularly against this view that the best position and solution for the establishment of order and peace in the world is the leadership of a global emperor and the unit system. This crisis revealed the face of the new empire more than ever: global capitalism with neoliberal values which has been developed in the form of utopian literature that promotes: peace, avoid war, equality, unity, and solving problems. But the main concern is control and management of social—technology relations from the center of the global society to preserve the hierarchy. Departure from the World Health Organization, lack of transparency of information on the field of virus mutation, and other issues such as depriving some countries of receiving vaccines and medicine, etc., can never be considered universal value. This is not an operational procedure subject to systematic or systemic rationality, and it can be said that the world society has made social or economic relations only within a range of what is in favor of capitalism and neoliberalism. During the crisis, order and emergent patterns can be suitable components to detect the weakness of the project of globalization and doubts in the possibility of planned evolution which may create destruction. This paper with the help of a systemic approach is presented a clearer picture of the pattern of globalization and its possibilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rationalization
  • Globalization
  • Systemic rationality
  • Systematic rationality
  • World society
  • Corona
  • Bernal, J.D., 1939, The Social Function of Science, London, Routledge.
  • Drori, Gili S., Meyer, John W. & Hwang, Hokyu, 2006, Globalization and Organization: world Society and Organizational Change, Oxdord, New York, Oxford University Press.
  • Du Bilij, Harm, 2009, The Power of Place, Oxdord, New York, University Oxford Press.
  • King, Michael & Thornhill, Chris, 2003, Niklas Luhmann’s Theory of politics and Law, New York, Palgrave Macmillan.
  • Luhmann, Niklas, 1990, “ World Society as a Social System”, Essays on Self-Reference, New York, Columbia University Press.
  • _____________ 1995, Social Systems, Trans. John Bednarz, Jr. & Dirk Baecker, Stanford, California, Stanford University Press.
    • _____________ 1997, ” Globalization or World Society: How to Conceive Modern Society?” International Rewiew Sociology, Vol.2, No.1, PP. 68-79.
  • _____________ 2002, Distinction Theories: Redescribing the Discriptions of Modernity, Edited by William Rasch, Trans. Joseph O’Neil, Stanford University Press.
  • Rescher, Nikolas, 1988, Rationality: A Philosophical Inquiry into the Nature and the Rationale of Reason, Oxford, Clarendon press.
  • Shahwaiz, Mohd, 2020, “Globalization of coronavirus: Causes of Consequence”, The Journal of Politics, Vol.54, No.1-2, PP.1-20.
  • Steger, Manfred B., 2017, Globalization: A Very Short Introduction, Oxford, New York, Oxford University Press.
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy, http:// Plato. Stanford. Edu/entries/globalization.