نقش و جایگاه دولت در سیاست اجتماعی در حوزه مسکن در ایران

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه آکادمی علوم تاجیکستان

2 استاد و مدیر گروه آموزشی فلسفه اجتماعی دانشکده فلسفه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آکادمی علوم تاجیکستان

چکیده

مسکن از جمله حوزه‌هایی می‌باشد که امروزه بخشی مهم از سیاستگذاری‌های اجتماعی دولت‌ها را به خود اختصاص داده است. در کشور ایران، پس از انقلاب اسلامی، خط‌مشی‌های کلی و سیاست‌های تأمین مسکن در برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیش‌بینی شده است و در قالب قانون برنامه توسعه، مصوب و از سوی دولت­های مربوطه در دستور کار قرار گرفته و در جهت اجرایی گردیدن آنها، تلاش‌هایی صورت گرفته است. بر مبنای اهمیت و ضرورتی که سیاستگذاری در حوزه مسکن در جوامع امروزی دارد، نوشتار حاضر با طرح این سؤال اساسی که چه نقش و جایگاهی را می‌توان برای نهاد دولت در سیاست‌های اجتماعی تدوین شده در حوزه مسکن در ایران پس از انقلاب در نظر گرفت؟ با کاربست روش تحلیل محتوای کیفی، درصدد بررسی سیاستگذاری‌های صورت گرفته از سوی دولت‌ها در حوزه مسکن در قالب قوانین برنامه‌های توسعه پس از انقلاب در ایران، است. جامعه آماری پژوهش، متون قوانین برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه در کشور می‌باشد و ابزارگردآوری اطلاعات، استفاده از سیستم رمزگذاری و مقوله‌بندی یا فهرست وارسی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role and Position of Government in Social Policy in Housing in Iran

نویسندگان [English]

  • Hamideh Zhianbagheri 1
  • Ahmad Khojeyof 2
1 PhD in Political Sociology, University of the Academy of Sciences of Tajikistan
2 Professor and Director of the Department of Social Philosophy, School of Philosophy, Faculty of Law and Political Science, University of the Academy of Sciences of Tajikistan
چکیده [English]

Housing is one of the areas that has become one of the most important areas in social policy making. In Iran, after the Islamic Revolution, general policies and policies on housing provision in economic, social and cultural development programs have been envisaged and have been approved and implemented by the relevant governments in the form of development plan legislation. There have been attempts to turn them around.The present article, using qualitative content analysis, seeks to examine the policies of governments in the field of housing in the context of post-revolutionary development plans in Iran.The statistical population of the research is the texts of the laws of fourth and fifth development plans in the country and the data gathering tool is the use of an encryption and categorization system or a checklist.The findings indicate that in the fourth development plan, housing policy was developed in line with the policy of organizing worn-out tissues and providing low-income housing (Mehr Housing). In the context of the Fifth Development Plan, government officials have focused on Islamic-Iranian urban development patterns, "Mehr housing".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Government
  • Society
  • Housing
  • Social Policy
  • Development Plans

مراجع

  • استراوس، انسلم و جولیت کربین (۱۳۹۵)، مبانی پژوهش کیفی، ترجمه ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
  • امجدی، حوریه؛ مطلبی، مسعود؛ گنجی، قربانعلی (1399)، «تحلیل مقایسه‌ای سیاست‌های اجتماعی-رفاهی در دولت‌های احمدی‌نژاد و روحانی»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، شماره 3 (پیاپی 47)، 177-191.
  • امکچی، حمیده (1382)، «بررسی و سازوکارهای حقوقی-قانونی موجود در برنامه‌های پنج ساله عمرانی کشور در ایجاد حاشیه‌نشینی»، مجموعه مقالات حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران.
  • اسمعیل‌پور، نجما؛ زارع رودبزانی، ملیحه؛ نصریان، زهره (1396)، «بررسی و تحلیل سیاست‌های مسکن شهری در کشورهای شرق و جنوب‌شرق آسیا»، مهندسی ساختمان و علوم مسکن، 11(21): 19-33.
  • بردی، آنا؛ مرادنژاد، رحیم (1394)، «ارزیابی ویژگی‌های کمی و کیفی مسکن در ایران طی سال‌های 1390-1345، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، دوره6،شماره20، 50-35.
  • پورمحمدی، محمدرضا؛ صدرموسوی، میرستار؛ عابدینی، اصغر (1391)، «تحلیلی بر سیاست‌های تأمین مسکن دولت با تأکید بر برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری، شماره سوم.
  • ژیان باقری، حمیده و محمد خوجه‌یف (1398)، «نقش و جایگاه دولت در سیاست اجتماعی»، فصلنامه تحقیقات جدید در علوم انسانی، شماره نوزدهم، 111-128.
  • سجاسی قیداری، حمدالله؛ صادقلو، طاهره؛ محمودی، حمیده (1394)، «ارزیابی و تحلیل کیفیت مسکن در مناطق روستایی (مطالعه مورودی، دهستان کنویست شهرستان مشهد)»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، سال 4، شماره 9.
  • عزیزی، وحید (1394)، «اثرات تسهیلات اعتباری مسکن بر توسعه پایدار مسکن روستایی»، فصلنامه علمی اقتصاد مسکن، شماره 54.
  • فیتز پتریک، تونی (1381)، نظریه رفاه؛ سیاست اجتماعی چیست؟، ترجمه هرمز همایون‌پور، تهران: انتشارات گام نو.
  • قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران (1389)، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور.
  • قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران (1385)، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور.
  • قراخانی، معصومه (1395)، «سیاست اجتماعی در ایران، شکاف دولت-ملت»، فصلنامه علوم اجتماعی، سال 26، شماره 75.
  • کامکار، مهدیس (1382)، «سیاست اجتماعی چیست؟»، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 10، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخش.
  • کریپندورف، کلوس (۱۳۹۶)، تحلیل محتوا: مبانی روش‌شناسی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
  • مور، کن بلیک (۱۳۸۹)، مقدمه‌ای بر سیاستگذاری اجتماعی، ترجمه علی‌اصغر سعیدی و سعید صادقی‌جقه، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  • وصالی، سعید و رضا امیدی (1393)، «سیاست‌گذاری اجتماعی: زمینه‌ها و رویکردها»، فصلنامه علمی پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، سال نوزدهم، شماره 1، 206- 179.
  • هزارجریبی، جعفر و رضا صفری شالی (1394)، «بررسی گفتمان عدالتِ حاکم بر مقولة تأمین اجتماعی در دولت‌های پس از انقلاب اسلامی»، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 6، شماره 23، 49-1.
  • Alcock, Cliff; Guy, Daly & Edvin, Griggs (2008) Introducing Social policy, second edition, Pearson, Longman.
  • Dani, A. & A. Haan (2008). Inclusive States: Social Policy Structural Inequality, the World Bank.
  • Ha Seong, Kyu (2001), "Developing a Community-Based Approach to Urban Redevelopment", GeoJournal, No. 53.
  • Nordvik, Viggo (2006), "Selective Housing Policy in Local Housing Markets and the Supply of Housing", Journal of Housing Economics 15, pp. 279– 292.
  • Reisch, Michael (2014). Social policy in the New Century, In Social Policy and Social Justice, Edited by Michael Reisch, SAGE, PP. 5 – 42.
  • Short, J. R (2006), Urban Theory A Critical Assessment, Routledge, Newyork.
  • http: www.amar.org.ir
  • AGAYI, C. O., & KARAKAYACI, Ö. (2020). "The Role of Changing Housing Policies in Housing Affordability and Accessibility in Developing Countries: The Case of Kenya", Journal of Contemporary Urban Affairs, 4(2), 49-58.‏
  • Han, H., Kim, S., Jin, M. Y., & Pettit, C. (2021). "Providing affordable housing through urban renewal projects in Australia: Expert opinions on barriers and opportunities", International Review for Spatial Planning and Sustainable Development, 9(2), 41-61.‏
  • Litvinova, E. V., & Danilova, V. A. (2021). "Housing market: the concept, features, and role in the socio-economic development of the state", Nexo Revista Científica, 34(01), 448-456.‏
  • Heffernan, E., & De Wilde, P. (2020). "Group self-build housing: A bottom-up approach to environmentally and socially sustainable housing", Journal of Cleaner Production, 243, 118657.‏
  • Mariadas, P. A., Abdullah, H., & Abdullah, N. (2020). "The Impact of Government Policies on House Prices in Malaysia: An Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Cointegration Approach", European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 7(3), 145-155.‏
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 29، شماره 1
(مربوط به بهار و تابستان 1401)
خرداد 1401
صفحه 323-343

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار