مطالعه جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر گرایش به جراحی زیبایی (مورد مطالعه: زنان 18 تا 60 سال شهر اهواز)

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

3 عضو هیئت علمی گروه جامعه شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

بشر همواره در پی ابداع روش­هایی برای زیبا­سازی و خوب جلوه دادن بدن خود است و با ایجاد تغییر در بدن خود به دنبال ارضای نیاز فطری و روحی و اجتماعی به زیبایی است که در عصر کنونی در حکم یکی از مصادیق دخل و تصرف در بدن جهت زیباسازی بدان توجه می‌شود. انسان­ها با دست­کاری ویژگی­های ظاهری و مرئی بدن و فاصله­گیری از مفهوم بدن طبیعی، مبادرت به ساخت بدن اجتماعی می­نمایند. تحقیق حاضر در پی مطالعه جامعه­شناختی عوامل مؤثر بر گرایش به جراحی زیبایی در بین زنان شهر اهواز صورت گرفته است. چهارچوب نظری تحقیق از نظریات گافمن، ترنر، گیدنز، فدرستون، بودریار، داگلاس، وبلن و بوردیو و رویکرد فمینیست استفاده شده است. پژوهش حاضر با روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه که جامعه آماری شامل زنان 18 تا 60 سال ساکن شهر اهواز می­باشد و از روش نمونه­گیری طبقه­ای استفاده شده است. حجم نمونه پس از محاسبه با استفاده از فرمول کوکران، 384 نفر می­باشد. داده­ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفتند و برای پردازش اطلاعات، از نرم‌افزار آماری SPSS و لیزرل و جهت تبیین متغیر وابسته با متغیرهای مستقل از آزمون های پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده کردیم. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای تصور از بدن %87، پذیرش اجتماعی بدن %70، میزان دینداری %71، فشارهای اجتماعی %81، اعتماد به­نفس %89، مصرف رسانه­ای – فرهنگی %65 و پایگاه اجتماعی – اقتصادی %73 و سن رابطه­ی معناداری با جراحی زیبایی دارند ولی بین تأهل، تحصیلات و درآمد تفاوت معناداری مشاهده گردید. همچنین نتایج حاصل از فرضیه­های پژوهش و مدل ساختاری نشان داد که، متغیرهای مستقل پژوهش (60%) درصد از واریانس متغیر وابسته (جراحی زیبایی) را تبیین کرده­اند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sociological study of the influencing factors on the tendency to cosmetic surgery (case study: women 18 to 60 years old in the city Ahvaz)

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Bagheri 1
  • sara kiani 2
  • Aziz Hazbavi 3
1 Associate Prof. of sociology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 2. Master of sociology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
3 3. Faculty member of Shahid chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Man always seeks to invent ways to beautify and make his body look good, and by making changes in his body, he seeks to satisfy the natural, spiritual, and social need for beauty, which in the current era is one of the examples of encroachment. In the body, it is considered for beautification. Humans attempt to build a social body by manipulating the physical and visible features of the body and distancing themselves from the concept of the natural bod. The present research was carried out following a sociological study on the tendency to cosmetic surgery among women in Ahvaz city. The theoretical framework of the research is based on the theories of Goffman, Turner, Giddens, Featherstone, Baudrillard, Douglas, Veblen and Bourdieu and the feminist approach. The present research was conducted using a survey method and using a questionnaire tool, the statistical population of which includes women aged 18 to 60 living in the city of Ahvaz, and a stratified sampling method was used. The sample size after calculation using Cochran's formula is 384 people. The data were analyzed in two sections of descriptive and inferential statistics, and SPSS and Lisrel statistical software were used to process the information, and for the sociological study of the factors affecting cosmetic surgery, Pearson's test was used to measure the research hypotheses. Finally, we used multiple regression to explain the dependent variable with independent variables. The research results showed that the variables of body perception 87%, social acceptance of the body 70%, level of religiosity 71%, social pressures 81%, self-confidence 89%, media-cultural consumption 65% and socio-economic base 73% and age have a significant relationship with cosmetic surgery, but a significant difference was observed between marriage, education and income. Also, the results of the research hypotheses and the structural model showed that the independent variables of the research (60%) explained the percentage of the variance of the dependent variable (cosmetic surgery).
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cosmetic surgery
  • social pressures
  • body image
  • media-cultural consumption
  • religiosity

مراجع

- اخلاصی،ابراهیم؛ فاتحی، ابوالقاسم (1381)، «مدیریت بدن و رابطه آن با پذیرش اجتماعی (موردمطالعه، زنان شهر شیراز)»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان ( کتاب زنان)، سال، ۱۱ شماره، ۴۱ پاییز.
- اباذری، یوسف، حمیدی، نفیسه (1387)، «جامعه­شناسی بدن و پاره­ای از مناقشات»، مجله علمی ـ پژوهشی زنان، دوره­ی 6،  شماره 4، صص 127-160 .
- آزاد ارمکی، تقی،  چاوشیان، حسن (1381)، «بدن به‌مثابه رسانه هویت»، مجله علمی ـ پژوهشی انجمن جامعه­شناسی ایران، دوره 4، شماره 4 ، ص 57 – 75 ، تهران: کلمه .
- اعتمادی فرد، مهدی (1392)، «مطالعه جامعه شناختی انگیزه­ی زنان از گرایش به جراحی زیبایی»، پژوهشنامه­ی زنان، شماره 2، صص 1- 22 .
 -آبیار، عباس (1395)، «شهرداری اهواز معاونت برنامه­ریزی و توسعه، مدیریت آمار، اطلاعات و فن آوری ارتباطات» روابط عمومی و اموربین الملل شهـرداری اهــواز.  
- پارکر، جان (1387)، «ساختاربندی»، ترجمه امیرعباس سعیدی پور، تهران: آشتیان.
- پالادینو، کانی (1387)، «تقویت اعتمادبه‌نفس: رهنمودی برای رسیدن به موفقیت قطعی»، برگردان، صفورا شهلایی، تهران: نسل نواندیش.
- توسلی، افسانه؛ مدیری، فاطمه (1391)، «بررسی گرایش زنان به جراحی زیبایی در شهر تهران» مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، سال 10، شماره 1، صص 82-61 .
- حسینی، زهره؛ کربلایی محمد میگونی، احمد؛ گرامی پور، مسعود (1397)، «مدل ساختاری روابط بین تصور بدنی، باورهای غیرمنطقی و سلامت روان در متقاضیان جراحی زیبایی» فصلنامه علمی - پژوهشی اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، دوره 12، شماره 48، صص 26-17.
- خزیر، زهرا؛ دهداری،طاهره؛ محمودی، محمود (1392)، «بررسی نگرش دانشجویان علوم پزشکی نسبت به انجام جراحی زیبایی و رابطه­ی آن با تصور از بدن»، مجله­ی علوم پزشکی رازی، دوره­ی 20، شماره 117.
- دانش، سیمین؛ فروزنده، الهام (1397)، «پنج عامل بزرگ شخصیت و تصویر بدنی در متقاضیان عمل­های جراحی زیبایی شهر اصفهان»، مجله روان­شناسی و روان­پزشکی شناخت، سال 5، شماره 1، صص 115ـ121.
- ذکایی، محمد سعید (1387)، «جوانان، بدن و فرهنگ تناسب»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی. سال 1. شماره 1، صص 117-141.
- ذکایی، محمد سعید (1385). «جوانان، بدن و فرهنگ تناسب‌اندام»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، سال 1، شماره 1، صص 117-141.
- رضایی، احمد؛ اینانلو، مینا؛ فکری، محمد (1389)، «مدیریت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعی در بین دختران دانشگاه مازندران»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان ، سال 12، شماره 47، صص 170 – 141.
- ساروخانی، باقر ( 1375)، «درآمدی بر دایره المعارف علوم اجتماعی»، تهران: کیهان.
- شریفی، طیبه؛ محمودی، آرمین؛ امینیان، فاطمه (1395)، «بررسی و مقایسه اختلالات روانی افراد با گرایش و فاقد گرایش به انجام عمل جراحی زیبایی»، دومین کنفرانس بین­المللی مدیریت و علوم انسانی.
- غفاری، خاطره ، بهاروند، محسن (1396)، جراحی­های زیبایی؛ زیبایی­دوستی یا مدگرایی.
- فاتحی، ابوالقاسم؛ اخلاصی، ابراهیم (1387)، «مدیریت بدن و رابطه آن با پذیرش اجتماعی در زنان شهر شیراز»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، سال 11، شماره 41.
- گیدنز، آنتونی (1385)، «تجدد و شخصیت: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید»، ناصر مؤفقیان، تهران: نشر نی.
- لوپژ، خوزه و جان اسکات (1385)، «ساخت نظریه­ی اجتماعی»، ترجمه­ی حسن قاضیان، تهران: نشر نی.
- موسوی زاده، سید مهدی؛ نیازی شهرکی، فیض‌الله؛ کلانتر هرمزی، عبدالجلیل؛ فدایی نائینی، علیرضا؛ نصری لاری، مهدی (1388)، «ارزیابی گرایش و انگیزه­های بیماران زن در جراحی­های زیبایی»، پژوهنده­ی سال 14.
- محمودی، یسری؛ گیلوایی محدثی، حسن (1396)، «مطالعه جامعه­شناختی صنعت بدن (مطالعه کیفی دلایل و پیامدهای جراحی‌های زیبایی زنان ساکن شهر تهران 1395)»، زن در توسعه و سیاست، دوره 15، شماره 4، صص 547 – 523 .
- مفاخری، عبدالله؛ اشرفی فرد، سمیه؛ خرمی، محمد (1400)، «مدل ساختاری رابطه بین نگرانی از تصور بدن و باورهای وسواسی با مدیریت بدن در فراد متقاضی جراحی زیبایی»، نشریه علمی روانشناسی سلامت، سال دهم، شماره دوم (پیاپی 38)، تابستان 1400، صص 121-140.
- محمدپناه اردکان، عذرا؛ یعقوبی، حسن؛ یوسفی، رحیم (1392)، «عوامل پیش­بینی کننده جستجوی جراحی زیبایی»، مجله اصول بهداشت روانی، دوره 15، شماره 60 ، صص 253 – 243 .
- Asfajir, A.A.A. and M. Ghasemi, (2017). A Study on the Socio-cultural Factors Affecting Women`s Cosmetic Surgery (A Case Study of Women in Noor City). 63(1-2):p.32 – 41.
- Dean,N. R; Foley,K; Ward,P. (2018). Defining cosmetic surgery. Australas J Plast Surg. 1 (1). [https://doi. org/10. 34239/ajops. v1i1. 29].
- Featherston, Mike (2001), the body: social process and caltural Theory. London: sage.
- Foster. Gary S and Hummel. Richard L(2000):The Commodification of Body Modification: Tattoos and Piercings from Counterculture To Campus,Eastern Illinois University, Department of Sociology.
- Fatehi, Abolqasem, Ekhlasi, Ebrahim.(2008). Body management and its relationship with social acceptance of body (A case study of Shirazi women), Womens Strategic Studies, 11th year, No. 41, p: 9-42. (Persian).
- Giddens, A, (2003). http://www.norton.com/glddenns 4/chapters/chapter 18/ Welcome. Htm.
- Giddens, (1991 ). Modrnityandself-identity: self and society in the late modernage.
- Gottfried, Heid (2003). Tempting bodies: shapinggender atworkin Japan. Sociology. Vo1.37.NO.2.
-  Howson,Alexandra( 2005):embodying gender ,SAGE Publications Ltd,London ,Thousand Oaks, New Delhi .
-Hovan, M. R. (2018). Attitudes towards Plastic Surgery in College Men and Women (Doctoral dissertation, University of Mississippi).
- Jorabchi K.(1999). Rhinoplast. Yes or No ?,1 thed. Thran: poarsina, 11 – 48.
- kee, C.H.,( 2017).Malaysian Generation Y`s Acceptance Level towards Cosmetic Surgery. UTAR.
- Mirivel, Julien, (2007). Mana ging poorsur gical candidacy: communication Problems for Plastic surgens,Discourse & communication, Vol 1(3): 309-336.
- Norton , M., (2017). Fitspiration: Socil Media`s Fitness Culture and its Effect on Body Image.
- Powell-Hicks(2011), Body objectification and Elective cometic Procedures in Partial satisfaction of the require ments for the degree of Artsin General Psychology school of science and Technology in con junction With the faculty of Graduate studies, Lomalinda university.50 Pages.
- Rabani, Rasul, Kivan Ara, Mohammd, Giyan Pour, Mahdi. (2009). Social stratificati on and physical im prorements/ Plastic surgery as a symbol for sochal class, Womens strategic studies, 12 year, N o. P 37-98. (Persian).
- Shilling, Chris(1993):The Body and Sociol Theory, Culture & Society, London. New Delhi.Newbury Park, Sage Publisher.
- Swami V, Chamorro-premuzic T, Bridges S, Furnham A. (2009). Acceptance of cosmetic surgery: personality and individual difference predictors. Body Image, 6(1):7 – 13.
- Synnot, Anthony (1990),”Truthand goodness, Mirrosand Masks: Asociology of Beautyand face “,  British journalof sociology Vol.N o,1.
-Seo, Y. A., & Kim, Y. A. (2022). Predictors of Acceptance of Cosmetic Surgery in South Korean Women. Aesthetic Plastic Surgery, 1-9.‏
- Turner, B, (1996).the body and society (Explorations in social Theory), Londonsage Publications. London
- Vblen,T(1953).The Theory of the leisre class, Newyork: The new American Library.
- Varga, Ivan (2005): The Body - The New Sacred? The Body in Hypermodernity, Current Sociology , 53: 209-235.
- Wolpe PR.(2002). Treatment, enhancement and the ethics of neurothera peuics. Brain Cogn.50: 82 – 95.
- Wu, Y., Mulkens, S., & Alleva, J. M. (2022). Body image and acceptance of cosmetic surgery in China and the Netherlands: A qualitative study on cultural differences and similarities. Body Image, 40, 30-49.‏
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 29، شماره 1
(مربوط به بهار و تابستان 1401)
خرداد 1401
صفحه 391-428

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار