تنیده در فرا اقتصادها: تحلیل کنش اقتصادی در ایران

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه توسعه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 آزاد

10.22059/jsr.2024.372115.1945

چکیده

در این مقاله، مطالعات صورت گرفته در زمینه کنش اقتصادی، در قالب یک فرا ترکیب ساماندهی شده تا همسویی و ناهمسویی نتایج آنها به همراه عوامل موثر بر کنش اقتصادی شناسایی شوند. مطالعه حاضر، در پی ایجاد تفسیر یکپارچه و جدیدی از یافته های پژوهشی پیرامون کنش اقتصادی در ایران با استتفاده از روش "فرا ترکیب" است. در این پژوهش پس از شناسایی مقالات مرتبط در دهه اخیر، از بین 98 مقاله شناسایی شده، 20 مقاله برای تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شدند. به منظور ارائه تبیینی مفهومی و نظری از مقوله کنش اقتصادی بر مفهوم کنش و کنش اقتصادی وبر و همچنین بر رویکرد نظری "حک شدگی" و گونه های مختلف آن، تمرکز شده است. یافته های پژوهش بعد از بررسی مقالات، در 128 کد اولیه و8 مقوله اصلی، ذیل مفهوم محوری «اقتصاد درهم تنیده با جامعه» برساخت شدند. این مفهوم برخلاف مفروضات اقتصاد کلاسیک که بر منطق خودبنیاد اقتصاد و کنش اقتصادی تاکید می کرد، ضمن استیضاح و نقد بنیادین مفروضه اقتصاد خودبنیاد و انسان اقتصادی نشان می دهد که کنش اقتصادی مستقل و منفک از سایر حوزه های اجتماعی سیاسی و فرهنگی جامعه نیست، بلکه در تعامل نزدیک با ساحت های فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی افراد صورت می گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Embedednes in meta-economies: analysis of economic action in Iran

نویسندگان [English]

  • Mosa Anbari 1
  • Ali Ayar 2
1 f
2 F
چکیده [English]

In this paper, the studies conducted on economic action have been reorganized through a meta-synthesis to identify the alignment and misalignment of results, along with the factors affecting economic action. This study is aimed at creating a unified and new interpretation of research findings on economic action in Iran, using the “meta-synthesis” method. In order to provide a theoretical understanding of the concept of economic action, the focus is on Max Weber’s concept of economic action and the theoretical approaches of “embeddedness”. In this study, after identifying the relevant papers from the recent decade, 20 out of 98 identified papers were selected for the final analysis. After reviewing the papers, the research findings were constructed into 128 initial codes and 8 main categories under the core concept of “economy intertwined with society.” this concept, while fundamentally questioning and critiquing the premise of an self-standing economy and the economic man, suggests that economic action is neither independent nor separate from other social, political, and cultural spheres of society, but rather occurs in close interaction with individuals’ cultural, social, and belief systems

کلیدواژه‌ها [English]

  • conomic action
  • metacombination
  • embeddenes. Meta- synthesis
  • embedded in culture and society
  • classical economy
  • -           اباذری، یوسفعلی و حمید رضا، پرنیان(1394). استقرار آموزشی مکتب نیاوران، تاریخچه ایجاد نهادهای دولتی آموزش مدیریت و اقتصاد بازار آزاد. مطالعات جامعه شناسی، 22(2) ،6-151.

    • اکبری،یونس(1400). ساخت عادتوارۀ اقتصادی در میدان روستایی؛مطالعه موردی مناطق روستایی شهرستان گیلانغرب.توسعه محلی، 13 (1)،197- 221.
    • بنی فاطمه، حسین؛ محمدی تلوار،ستار و نوذری، حمزه(1396). بازسازی معنایی نقش و جایگاه زنان در های اقتصادی خانوادگی کوچک و متوسط )مطالعة موردی: بنگاه های اقتصادی خانوادگی شهر تهران). زن در توسعه و سیاست، 15(4)،صص499-521.
    • بنی فاطمه، حسین؛ نوذری،حمزه و محمدی تلوار،ستار (1396). بررسی جامعه شناختی چالش های رشد و توسعه بنگاه های اقتصادی خانوادگی در ایران( مورد مطالعه: بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط شهرتهران). دوفصلنامه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 6( 3)، 1- 34.
    • پولانی،کارل(1399). دگرگونی بزرگ:خاستگاه های سیاسی و اقتصادی روزگار ما، ترجمه محمد مالجو، تهران: نشر شیرازه.
    • خسروی ترازک، شریف و طالبی، ابوتراب (1400). زمینه های فرهنگی کنش اقتصادی شهروندان کرمانشاهی در حوزه رفاه اجتماعی.فصلنامه علمی برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی،12()49، 69-110.
    • خسروی ترازک، شریف ؛ طالبی، ابوتراب و انتظاری، علی (1400). زمینه فرهنگی کنش اقتصادی: مورد مطالعه استان کرمانشاه. فصلنامه توسعه اجتماعی،15(2) ، 135-172.
    • دوپویی، فرانسیس(1385). انسان شناسی اقتصادی. ترجمه محدثه محب حسینی، تهران: نشر علم.
    • دورکیم، امیل(1381). در باره ی تقسیم کار اجتماعی. ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
    • دورکیم،امیل(1383). قواعد روش جامعه شناسی. ترجمه علیمحمد کاردان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • راغفر، حسین و شفیعی، زینب (1399). خانواده، دوستان، غریبه ها؛ مطالعه کیفی شبکه سازی زنان در حوزه صنایع دستی مدرن. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران،13(1 )، 97- 130.
    • سعیدی، علی اصغر (1396). تحلیل تاریخی روایت ها از کنش اقتصادی در ایران. پزوهش های انسان شناسی، 7(2) ، 7-23.
    • شفیعی،زینب (1401). برای عشق، پول یا هر دو؟ مطالعه کیفی منفعت طلبی زنانه در پارادایم جامعه شناسی اقتصادی جدید. مطالعات جامعه شناختی،29(1)،227-268.

    -           صادقی فسائی، سهیلا؛ سعیدی، علی اصغر و شفیعی، زینب(1397). بازگشت به خانه": مطالعه کیفی خوداشتغالی و کنش کارآفرینانه زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی. برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی،34 ،63- 94.

    • عبداللهی، عادل؛ رستمعلی زاده، ولی الله و قانع، بشیر(1395). زمینه های اجتماعی فرهنگی کنش های اقتصادی در میان زنان و پیامدهای آن. مطالعات جامعه شناختی، 23(1)، 123-141.

    -           علی نژاد ، منوچهر  و موسوی، سیده زینب( 1400).  مطالعه ی رفتار کارآفرینانه زنان در یزد: از ساختارهای تحمیلی خود اشتغالی تا باز تعریف اجتماعی منتهی به آفرینشگری موقعیت. مطالعات راهبردی زنان، 23(92) ،صص 153-172.

    -            علی نژاد، منوچهر و سعیدی، علی اصغر(1397). تحلیل جامعه شناختی بر نقش کارآفرینانه آذری زبان های تهران با تاکید بر دریانی ها. جامعه شناسی اقتصادی توسعه، 7( 2) ، 91-124.

    • علینژاد، منوچهر، سعیدی، علی اصغر و بیرجندی چارطاقی، فاطمه (1398). واکاوی تبارگرایانۀ بنگاه‌های خانوادگی موفق در ایران (با تأکید بر شیرینی‌فروشی حاج خلیفه در یزد)،مطالعات جامعه شناختی، ش 2، صص 292-273.
    • علینژاد، منوچهز و نصرتی، روح الله (1396). حک شدگی کنش اقتصادی: مطالعه الگوی کنش اقتصادی دریانی های آذری زبان.مطالعات جامعه شناختی، 24(2)،435-458.
    • کرایب، یان(1385). نظریه اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس. ترجمه عباس مخبر، تهران: آگاه.
    • محدثی گیلویی، حسن،سمندی زاده شوشتری، زهرا(1399). پیوند کنشِ اقتصادی و هویت دینی  قومیِ صابئین: مورد زرگران و میناکاران صابئی در اهواز،مجله مطالعات اجتماعی ایران. 14(3) ،103-119 .
    • مرشدی، ابوالفضل و علینزاد، منوچهر(1398). اخلاق اقتصادی یزدی ها: سازگاری فعالانه. مجله مطالعات اجتماعی،13(4)، 111-137.

    -            منصوریان راوندی، فاطمه؛ نیکخواه قمصری؛گنجی، محمد و باستانی، سوسن(1401). برساخت جنسیت در فضای کسب و کار (واکاوی تجارب دانش آموختگان شاغل در شهر تهران). زن و توسعه در سیاست،20 (2)، صص 183-207.

    • نوذری، حمزه(1399). مسأله کنش اقتصادی: امکان بدیل جامعه شناختی در مواجهه با نظریه انتخاب عقلانی. فصلنامه علوم اجتماعی،27(91)، 222-195.
    • وبر، ماکس(1374). اخلاق پروتستان و روحیه سرمایه داری. ترجمه عبدالمعبود انصاری، تهران: انتشارات سمت.
    • وبر، ماکس(1374). اقتصاد و جامعه، ترجمه  عباس منوچهری، مهرداد ترابی نژاد و مصطفی عماد زاده،  تهران: انتشارات مولی.
    • وبر،ماکس(1400). دین، قدرت، جامعه، ترجمه احمد تدین، تهران: انتشارات هر مس.

    - Abazari, Yusuf Ali and Hamid Reza, Parnian (2014). The educational establishment of Niavaranschool, the history of the establishment of government institutions for the education of management and free market economy. Sociological Studies, 22(2), 6-151. (in Persian).

    - Abdullahi, Adel; Rostamalizadeh, Wali Allah and Qane, Bashir (2015). Socio-cultural contexts of economic activities among women and its consequences. Sociological Studies, 23(1), 123-141. (in Persian)

    - Akbari, Yunus (1400). The construction of economic habits in the rural field; a case study of the rural areas of Gilangreb city. Local development, 13 (1), 197-221. (in Persian)

    - Alinejad, Manouchehr and Mousavi, Sayeda Zeinab (1400). The study of women's entrepreneurial behavior in Yazd: from self-employment imposed structures to social - - redefinition leading to situation creation. Women's Strategic Studies, 23(92), pp. 153-172. (in Persian)

    - Alinejad, Manouchehr and Saidi, Ali Asghar (2017). Sociological analysis on the entrepreneurial role of Azeri languages ​​in Tehran with an emphasis on seafarers. Economic Sociology of Development, 7(2), 91-124. (in Persian)

    - Alinjad, Manochez and Nosrati, Ruhollah (2016). Imprinting of economic action: a study of the pattern of economic action of Azeri Dryanis. Sociological Studies, 24(2), 435-458. (in Persian)

    - Alinjad, Manouchehr, Saeedi, Ali Asghar and Birjundi Chartaghi, Fatemeh (2018). A genealogical analysis of successful family businesses in Iran (with an emphasis on Haj Khalifa's sweet shop in Yazd), Sociological Studies, vol. 2, pp. 273-292. (in Persian)

    - Atkins S, Lewin S, Smith H, Engel M, Fretheim A, Volmink J. (2008). Conducting a meta-ethnography of qualitative literature: lessons learnt. BMC Med Res Methodol; 8:21

    - Bani Fatimah, Hossein; Mohammadi Talwar, Satar and Nowzari, Hamzah (2016). Reconstructing the meaning of the role and position of women in the economic doors of small and medium families (case study: family economic enterprises in Tehran). Women in Development and Politics, 15(4), pp. 521-499. (in Persian)

    - Bani Fatimah, Hossein; Nowzari, Hamza and Mohammadi Talwar, Satar (2016). Sociological study of the challenges of growth and development of family businesses in Iran (case study: small and medium businesses in Tehran). Economic Sociology and Development Quarterly, 6(3), 1-34. (in Persian)

    - Khosravi Tarazak, Sharif and Talebi, Abu Tarab (1400). Cultural contexts of economic activity of Kermanshahi citizens in the field of social welfare. Scientific Quarterly Journal of Welfare Planning and Social Development, 12(49), 69-110. (in Persian)

    - Khosravi Tarazak, Sharif; Talebi, Abu Torab and Inteziri, Ali (1400). Cultural context of economic action: the case study of Kermanshah province. Social Development Quarterly, 15(2), 135-172. (in Persian)

    -Mansourian Ravandi, Fatima; Nikkhah Qomsari; Ganji, Mohammad and Bastani, Sosan (1401). Constructing gender in the business environment (studying the experiences of graduates working in Tehran). Women and Development in Politics, 20 (2), pp. 183-207. (in Persian)

    -Mohaddisi Giloi, Hassan, Samandizade Shoushtari, Zahra (2019). The link between economic activity and ethnic religious identity of the Sabeans: the case of Sabean goldsmiths and enamellers in Ahvaz, Iranian Journal of Social Studies. 14(3), 103-119. (in Persian)

    -Morshidi, Abolfazl and Alinzad, Manouchehr (2018). Economic ethics of Yazidis: active adaptation. Journal of Social Studies, 13(4), 111-137. (in Persian)

    -Nowzari, Hamzah (2019). The problem of economic action: the possibility of a sociological alternative in the face of rational choice theory. Social Science Quarterly, 27(91), 195-222. (in Persian)

    -Raghofer, Hossein and Shafiei, Zainab (2019). family, friends, strangers; A qualitative study of women's networking in the field of modern handicrafts. Iranian Cultural Research Quarterly, 13(1), 130-97. (in Persian)

    -Sadeghi Fasai, Soheila; Saidi, Ali Asghar and Shafiei, Zainab (2017). Returning home": a qualitative study of self-employment and entrepreneurial action of female university graduates. Welfare Planning and Social Development, 34, 63-94. (in Persian)

    - Saidi, Ali Asghar (2016). Historical analysis of narratives of economic action in Iran. Anthropological Studies, 7(2), 7-23. (in Persian)

    -Shafii, Zainab (1401). For love, money or both? A qualitative study of female utilitarianism in the paradigm of new economic sociology. Sociological Studies, 29(1), 227-268. (in Persian)

    -Solano ,GiacomoY, Schutjens, Veronique * Rath, and Jan (2022)   Multifocality and opportunity structure: towards a mixed embeddedness modelfor transnational migrant entrepreneurship. Comparative Migration Studies. 10:3. https://doi.org/10.1186/s40878-021-00270-0

     

    • Zimmer, Lela (2006) Qualitive meta-synthsis: A question of dialoguing with texts, Journal of Advanced Nursing. Vol 3,p 311-318.