استقرار آموزشی مکتب نیاوران؛ تاریخچة ایجاد نهادهای دولتیِ آموزش مدیریت و اقتصاد بازار آزاد

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

مکتب نیاوران نامی است که به گروهی منسجم از اقتصاددانان ایرانی معتقد به سیاست‌های اقتصاد آزاد داده شده است که در دو دهة ابتدایی بعد از انقلاب با حضور در سازمان برنامه و بودجه، مسئولیت تنظیم برنامه‌های اول تا سوم توسعة کشور را بر عهده داشته‌ و سیاست‌های تعدیل ساختاری و خصوصی‌سازی را برای اقتصاد ایران تجویز کرده‌اند؛ سیاست‌هایی که منشا بسیاری از مسائل و تحولات اجتماعی دوران بعد از انقلاب بوده است. با آغاز به کار دولت یازدهم، آنان نیز به عرصة سیاست‌گذاری بازگشته‌اند و علاوه بر مداخله در سیاست‌های اقتصادی روزمرة دولت، تنظیم برنامة ششم توسعة کشور را بر عهده دارند. هدف از این مقاله نگاهی به تاریخچة نهادهای آموزشی‌ای است که به‌دست این گروه و در جهت تقویت گفتمان اقتصاد آزاد در فضای علمی و سیاستی ایران ایجاد شده است. بدین منظور، از اسناد مربوط به تاسیس رشته‌های دانشگاهی و مصاحبه‌های چهره‌های شاخص مکتب نیاوران استفاده شده است. تلاش می‌شود تصویری کلی از نحوة تاسیس نهادهای آموزشی مکتب نیاوران و تربیت سه نسل از متخصصانِ مدیریت و اقتصادِ معتقد به سیاست‌های آزادسازی ارائه شود و با نگاهی به بهره‌گیری موسسان از منابع، امکانات و ارتباطات با دولتمردان برای ایجاد نهادهای مذکور از یک سو و تدوین شیوه‌‌هایی برای گزینش دانشجویان خاص از سوی دیگر، به شرایط شکل‌گیری این نهادها پرتوی افکند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Educational Establishment of Niavaran School Formation history of governmental educational institutions in free market economy and management

نویسندگان [English]

  • Yosefali Abazari 1
  • hamidreza Parnian 2
1
2
چکیده [English]

Niavaran School is a name which has been ascribed to a coherent group of economists advocating Free Market Economy. In first two decades following the Islamic revolution of Iran, this group of economists joined Plan and Budget Organization and took responsibility to write the first three development plans. They prescribed privatization and structural reform policies which have been the origin of many social issues and changes after the revolution. By the beginning of the eleventh government, they came back to policy-making arena and, in addition to intervening in government’s daily economic policies, took the responsibility of writing the sixth development plan.
This paper aims to investigate the history of educational institutions which were established by this group to reinforce the discourse of free market economy in Iranian academic and political spheres. For this purpose, it studies documents and interviews with prominent figures of Niavaran School regarding the formation of academic majors. So, it seeks to provide an overview of how educational institutions of this school were established and raised three generations of pro-liberalization experts in management and economics. It finally sheds light on conditions of the formation of these institutions by looking at sources, facilities and relations with politicians at power which founders took benefit of and also methods of selecting specific students. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Niavaran School
  • Free Market economy
  • Educational Institutions
  • Economic Education
  • Socio-Economic Systems Engineering
  • MBA
  • آراستی، محمدرضا. (1392الف). دانشکده مدیریت و اقتصاد شریف در گذر تاریخ. مصاحبه با محمدرضا آراستی در روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 2916، 22 اردیبهشت 1392.
  • آراستی، محمدرضا. (1392ب). مکافات مدیریت و اقتصاد. مصاحبه با محمدرضا آراستی در مجلة نقطه سرخط، شماره 25 اردیبهشت 1392.
  • آیین‌نامة واگذاری. (1379). آیین‌نامه واگذاری اختیارات برنامه‌ریزی درسی به دانشگاه‌ها. مصوب 10 اردیبهشت 1379 وزارت علوم.
  • دفترچة سنجش. (1393). دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی (کارشناسی‌ارشد) سال 1393. سازمان سنجش آموزش کشور.
  • دفترچة‌ مهندسی سیستم. (1373). مشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس دوره کارشناسی‌ارشد مهندسی سیستم‌های اقتصادی-اجتماعی. مصوب دویست و نود و پنجمین جلسه شورای‌ عالی برنامه‌ریزی. 21 اسفند 1373.
  • دفترچة MBA. (1379). مشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس دوره کارشناسی‌ارشد مدیریت (MBA). مصوب 7 آذر 1379 شورای دانشگاه شریف.
  • دفترچة MBA. (1385). مشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس دوره کارشناسی‌ارشد مدیریت (MBA). ویرایش دوم مصوب 11 دی 1385 شورای دانشگاه شریف.
  • روغنی زنجانی، مسعود. (1391). موسسه را قربانی سیاست کردند. مصاحبه با مسعود روغنی زنجانی در مجله تجارت فردا. شماره 11. 1 مهر 1391.
  • سرزعیم، علی. (1391). خوب و بد مکتب نیاوران. مجله تجارت فردا. شماره 11، 1 مهر 1391.
  • طبیبیان، محمد. (1387). مردان جمهوری اسلامی چگونه تکنوکرات شدند؟. مصاحبه با محمد طبیبیان، بهمن احمدی امویی، انتشارات گام نو 1387.
  • فاطمی، فرشاد. (1394). سه نسل موفق. روزنامة دنیای اقتصاد. شماره 3548. 29 شهریور 1394.
  • فهرست پایان‌نامه‌ها. (1373). فهرست پایان‌نامه‌های اقتصاد. مجلة دانشگاه انقلاب. شمارة 101 و 102. بهار و تابستان 1373.
  • مشایخی، علینقی. (1388).  مرارت‌های آموزش اقتصاد در ایران. مصاحبه با علینقی مشایخی در روزنامه دنیای اقتصاد. شماره1911. 12 مهر 1388. به نقل از وب‌سایت پیمانه.
  • مشایخی، علینقی. (1390). مصاحبه با دکتر مشایخی. مصاحبه با علینقی مشایخی در وب‌سایت کارآفرینی شریف. http://karafarini.sharif.ir/. 5 شهریور 1390.
  • مشایخی، علینقی. (1391). موسسه چگونه راه افتاد؟. علینقی مشایخی، تجارت فردا. شماره 11. 1 مهر 1391.
  • مشایخی، علینقی. (1392الف). نگاه بنیان‌گذار دانشکده اقتصاد دانشگاه‌ شریف به انحلال آن. مصاحبه با علیتقی مشایخی در روزنامه شرق. شماره 1713. 2 اردیبهشت 1392.
  • مشایخی، علینقی. (1392ب). تریلوژی مشایخی. مصاحبه با علینقی مشایخی در مجله مهرنامه. شماره 32. آذر 1392.
  • نیلی، مسعود. (1392الف). مصاحبه با مسعود نیلی در وب‌سایت خبرآنلاین. 18 اردیبهشت 1392. http://www.khabaronline.ir/detail/291756/
  • نیلی، مسعود. (1392ب). تئوری را بدون کاربرد آموزش نمی‌دهیم. مصاحبه با مسعود نیلی در مجله تجارت فردا. شماره 40. 21 اردیبهشت 1392.
  • وب‌سایت دانشکدة مدیریت و اقتصاد شریف. http://gsme.sharif.edu