تحلیل اجتماعی عدم موفقیت در مردمی کردن مسأله محیط زیست در ایران

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران

2 دانشجوی دانشگاه مازندران

3 دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه کردستان

چکیده

تصور عمومی در ایران بر این است که برای تبدیل مسائل محیط زیستی به مسأله اجتماعی که توجه همگان را به خود جلب نماید، دولت باید نقش اصلی را ایفاء کنند. اگر چه دولت می‌تواند نقشی کلیدی در برساخته‌شدن نگرانی‌های محیط زیستی، حفظ اهمیت مسائل محیط زیستی در مباحث عمومی جامعه و بالا نگهداشت سطح آگاهی نسبت به موضوعات محیط زیستی ایفاء کند، ولی هانیگن معتقد است که برای برساخته‌شدن یک مسئله محیط زیستی، شش عامل اصلی شامل اقتدار و اعتبار علمی داده‌ها، مروجان، توجه رسانه‌ها، برجسته‌سازی مسئله به شکل نمادین و بصری، مشوق‌های اقتصادی و نهادهای مردمی نقش دارند. این مقاله، با استفاده از رویکرد جامعه شناختی هانیگن، به بررسی عدم توفیق در مردمی کردن مسأله محیط زیست در ایران پرداخته است. مقاله حاضر به تبیین این مسأله می‌پردازدکه چرا با وجود اظهارات گوناگون و پراکنده متعدد در سطوح مختلف رسمی و غیررسمی، هنوز وضعیت‌های نامطلوب محیط زیستی، تبدیل به مسأله اجتماعی در ایران نشده است. بررسی حاضر نشان می‌دهد که عدم وجود پیش‌شرط‌های لازم در تعریف یک برساخت موفق اجتماعی در ایران، سبب شده است تا بسیاری از مسائل و مشکلات محیط زیستی نتوانند تبدیل به مسأله عمومی و همگانی و به تعبییر دقیق‌تر، مسأله اجتماعی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of Failure to popularize of the environment in Iran

نویسندگان [English]

  • Sadegh Salehi 1
  • logman Emamgoli 2
  • Jamal Mohammadi 3
1 Department of Social Sciences, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Mazandaran,Iran
چکیده [English]

Generally speaking, Iranian people believe that the government should play a significant role for defining the environment as a social problem. There is no doubt the government can play a key role in the construction of environmental concerns, preserving the importance of environmental issues in the public debate and maintain a high level of awareness of environmental issues, but John Hannigan as an environmental sociologist suggests that six factors should involve to define social environmental problems: (1) the authority and credibility of scientific data, (2)environmental promoters, (3) media attention, (4) dramatizing the issue as a symbolic and visual, (5)economic incentives and (6) non- governmental organizations.
 This paper applies Hanigan’s sociological approach to explain how absence of some social factors has failed to popularize the bad conditions of environment as social problems in Iran. There are various and scattered statements in different levels of formal and informal to identify adverse environmental conditions in Iran, but environmental problems have not yet become a social problem. To explain this issue, the paper benefited constructionist approach and believed that failure in the construction of environmental problems in Iran, is due to the lack of contribution of the above six mentioned factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • environment
  • Constructionist
  • Hannigan
  • Iran

مراجع

-       توکل، محمد (1384) جامعه شناسی علم و معرفت، تهران: انتشارات سمت.
-       ساتن، فیلیپ (1392)، درآمدی بر جامعه شناسی محیط زیست، ترجمه صادق صالحی، تهران: انتشارات سمت.
-       صالحی، صادق؛ امامقلی، لقمان (1391)، مطالعه تجربی رابطه آگاهی و رفتارهای محیط زیستی، دو فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه خوارزمی، سال سوم، شماره 1، صص 121-147.
-       صالحی، صادق؛ همتی، زهرا (1391)، نقش آموزش محیط زیستی در مدیریت زباله‌های الکترونیکی، آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، سال اول، شماره اول،44-23.
-       صدیقی سروستانی، رحمت الله (1386)، رویکردهای نظری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-       قنبری، رضا (1393)، وضعیت سمن‌های دانشجویی محیط زیستی، مصاحبه با دبیر انجمن سفیر، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران، 6/2/1393.
-       گیدنز، آنتونی (1389)، جامعه شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
-       گیدنز، آنتونی (1394)، سیاست‌های مقابله با تغییرات آب و هوا، ترجمه صادق صالحی و شعبان محمدی، تهران: نشر آگه.
-       مؤسسات غیردولتی محیط زیستی در ایران(1395)، انجمن‌های مردم نهاد در ایران، http://iranngonews.persianblog.ir/post/542/ تاریخ دسترسی، 3/7/1395.
-       هانیگن، جان (1393)، جامعه شناسی محیط زیست، ترجمه صادق صالحی، انتشارات سمت و دانشگاه مازندران.
-       یوسفیان، نوید؛ موسوی کریمی، میر سعید (1389)، سازه انگاری معرفتی و برساختگرایی اجتماعی، جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال اول، شماره اول، ص 129-143.
-       Ayodeji, I. (2010). Exploring secondary school students’ understanding and practices of waste management in Ogun State Nigeria, International Journal of Environmental & Science Education. 5(2), 201-215
-       Dickens, P. (1992). Society and Nature: Towards a Greener Social Theory, Hemel Hempstead: Harvester Wheatsheaf.
-       Downs, A. (1972). Up and down with ecology – the ‌«‌issue-attention‌»‌ cycle, The Public Interest, 28: 38– 50.
-       Hannigan, J. (2006), Environmental Sociology, Routledge.
-       Comparing Climate Change Policy Networks (Compon)—. http://compon.org/ 2016.10.2
-       Irwin, A. (2000). Risk, technology and modernity: re-positioning the sociological analysis of nuclear power, In Barbara Adam, Ulrich Beck & Joost van Loon (eds.), The Risk Society and Beyond: Critical Issues for Social Theory. Sage Publication.
-       King, D. L. (1994). Captain Planet and the Planters: Kids, environmental crisis, and competing narratives of the new world order, Sociological Quarterly, 35:103-120.
-       Kristina, J. (2011).Construction of Public Opinion on Environmental Issues in the Media. Politikos sociologijair identite to problemos Sociologija. Mintisirveiksmas 2002/2, ISSN 1392-3358.
-       Jaclyn M. D, and Robert J. B. (2003). Medias Social Construction of Environmental Issues: Focus on Global Warming- A Comparative Study, the International Journal of Sociology and Social Policy; 23, 10; ABI/INFORM Global pg. 74- 105.
-       Linda, K. (2000). Understanding the Social Construction of Environmental Concern, Research in Human Ecology, Human Ecology Review, Vol. 4, No. 2, pg. 101 – 105.
-       Poornananda, D. (2004). Claims-makers and media frames of environmental issues, Department of Mass Communication and Journalism, Mangalore University, Mangalore, India.
-       Salehi, S. (2010). People and the Environment, Lambert Publication.
-       Schiffer, E. McCarty,N.,Briner,R.,Waale,D.,Asante,F. (2008). Information Flow and Acquisition of Knowledge in Water Governance in the Upper East Region of Ghana, International Food Policy Research Institute.
-       Urry, J. (2011), Climate Change and Society, Polity Press.
-       Yearley, S. (1992) The Green Case: A Sociology of Environmental Issues, Arguments and Politics, London: Routledge.
-       Zelko, F. (2004). Make It A Green Peace, The History of An International Environmental Organization, GHI Bulletin, No.34, P P: 127-135.
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 25، شماره 1
شهریور 1397
صفحه 139-162

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار