بازسازی معنایی خودکشی از منظر زنان استان ایلام (روایتی بوم‌آور)

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

2 پژوهشگر پسادکتری تعلیم و تربیت، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

3 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بازسازی معنایی خودکشی از منظر زنان استان ایلام است و تلاش می‌کند با به‌پرسش‌نهادن این مسئله، روایتی بوم‌آور از مشکل خودکشی را در این سرزمین، ارائه نماید. پارادایم پژوهش برساختی و تفسیری است؛ رویکرد پژوهش کیفی است، استراتژی پژوهش از نوع گراندد تئوری است و تاکتیک پژوهش از نوع تحلیل محتوای پنهان است. میدان موردمطالعه شامل تمامی زنانی است که از گذشته تاکنون، در قلمرو استان ایلام اقدام به خودکشی کرده‌اند. روش چگونگی انتخاب سوژه‌های مورد مطالعه بر مبنای نمونه‌گیری هدفمند و نمونه‌گیری نظری است که از نمونه‌گیری هدفمند برای گزینش افراد مورد مطالعه و از نمونه‌گیری نظری، برای تشخیص تعداد افراد یعنی محل داده‌های مورد نیاز و یافتن مسیر استفاده شده است. تعداد نمونه تا مرحله اشباع نظری برابر با 61 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته است که به صورت انفرادی با سوژه‌های موردمطالعه، انجام گرفته است. فرمت داده‌ها در قالب صوت بوده و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از سه مرحله کدگذاری طرح نظام‌مند اشتراوس و کوربین استفاده شده است و در مرحله کدگذاری باز 165 مفهوم و در مرحله کدگذاری محوری 12 زیرمقوله و28 مقوله استخراج گردیده است. پس از باهم‌بینی مقولات تحقیق، مقولۀ هسته یا نظریه برآمده از مقولات تحت عنوان «تجربۀ مدرنیته بی‌قواره» نامگذاری گردید. بر مبنای این نظریه، مدرنیته بی‌قواره زیست جهان پیشین جامعۀ ایلام را دچار آشفتگی نمود و با ورود شتابان خود به آن بسترهای انشقاق اجتماعی و فرهنگی را فراهم و منشأ آسیب‌ها و کجروی‌های اجتماعی شد که پدیدۀ خودکشی زنان یکی از مصادیق آن است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semantic reconstruction of suicide from the perspective of women in Ilam province (an eco-friendly narrative)

نویسندگان [English]

  • yarmohammad ghasemi 1
  • Fatemeh Havasbeygi 2
  • Zahra Rezaei Nasab 3
1 .
2 .
چکیده [English]

The aim of the current research is to reconstruct the meaning of suicide from the perspective of women in Ilam province and by questioning this issue, it tries to present a comprehensive version of the problem of suicide in this country. The research paradigm is constructive and interpretive; The research approach is qualitative, the research strategy is grounded theory, and the research tactic is hidden content analysis. The field under study includes all women who committed suicide in the territory of Ilam province from the past until now. The method of selecting the subjects to be studied is based on purposive sampling and theoretical sampling. Purposive sampling is used to select the people to be studied and theoretical sampling is used to determine the number of people, i.e. the location of the required data and to find the path. The number of samples until the theoretical saturation stage was estimated to be 61 people. The data collection tool is a semi-structured interview that was conducted individually with the studied subjects. The data format is in audio format and for data analysis three stages of systematic coding of Strauss and Corbin were used and in the open coding stage 165 concepts were extracted and in the axial coding stage 12 subcategories and 28 categories were extracted. After comparing the categories of the research, the core category or the theory emerging from the categories was named as "the experience of modernity without a frame". Based on this theory, the unsteady modernity of the previous world caused turmoil in the society of Ilam and with its hasty entry into it, it provided the foundations of social and cultural division and became the source of social harms and injustices, of which the phenomenon of women's suicide is one of its examples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • women's suicide
  • semantic reading
  • the experience of unstructured modernity
  • development of theory (grounded theory)

مراجع

  • ایار، علی (1397). عوامل اجتماعی مؤثر بر خودکشی (مطالعه کیفی در شهرستان دره‌شهر)، طرح پژوهشی، مدیریت امور اجتماعی استانداری ایلام.
  • آستارکی، پیمان؛ کیخاونی، ستار؛ منصوریان، مرتضی؛ بشیری، سودابه؛ قربانی، مصطفی؛ رضاپور، عزیز؛ شفیعیان، زهرا؛ چرکزی، عبدالرحمن (1393). «بررسی مقایسه‌ای علل و شیوه‌های خودکشی منجر به مرگ ارجاعی به پزشکی قانونی طی سال‌های 83-88 در استان ایلام»، مجله علمی پزشکی قانونی، 19(1و4)، 391-385.
  • بخارایی، احمد و میرزایی، ابراهیم (1394). «فراتحلیل خودکشی در استان ایلام»، فرهنگ ایلام، 16(46و47)، 134-116.
  • بهرامی، اردشیر (1397). فرهنگ-توسعه و خودکشی در غرب ایران. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
  • بیکر، واین (1382). مدیریت و سرمایه اجتماعی، ترجمه سیدمهدی الوانی و ربیعی مندجین، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
  • تایلر، اس. (1376). جامعه‌شناسی خودکشی، ترجمه علی موسی‌نژاد، اصفهان: چاپ رنگارنگ.
  • چتری‌پور، فاطمه؛ کیخاونی، ستار؛ صیدخانی نهال، علی (1392). «مقایسه افکار خودکشی و افسردگی در افراد اقدام‌کننده به خودکشی و سالم در استان ایلام در سال 1390-91»، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 21(1)، 53-47.
  • خورشیدی، علی؛ سایه میری، کوروش؛ بابانژاد، مهران (1392). «تحلیل روند فصلی خودکشی در استان ایلام، طی سال‌های ۸۸-۱۳۸۰»، مجله اپیدمیولوژی ایران. ۹ (۳)، 23-17.
  • رضایی‌نسب، زهرا؛ شیخی، محمدتقی؛ جمیلی کهنه شهری، فاطمه (1396). «بررسی تجارب زیسته اقدام به خودکشی زنان شهر ایلام با رویکرد روشی نظریه مبنایی»، مجله جامعه شناسی ایران، 18(4)، 107-82.
  • ریتزر، جورج (1374). نظریه جامعه‌شناسی معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: آگاه.
  • سازمان بهداشت جهانی (1980). آمار و رتبه‌بندی خودکشی در جهان.
  • سازمان بهداشت جهانی (2012). آمار و رتبه‌بندی خودکشی در جهان.
  • سفیری، خدیجه و رضایی‌نسب، زهرا (1395). «مطالعه‌ای کیفی از پدیده خودسوزی زنان شهر ایلام»، فصلنامه علمی-پژوهشی زن و جامعه، 7(1)، 142-123.
  • صالح‌آبادی، ابراهیم (1389). «بررسی علل خودکشی زنان متأهل خانه‌دار ایلام». مجموعه مقالات همایش ملی خودکشی: علل، پیامدها و راهکارها.
  • صدیق سروستانی، رحمت‌اله (1385). آسیب‌شناسی اجتماعی، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
  • فلیک، اووه (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • منتی، رستم (1397). تبیین جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر خودکشی در استان ایلام، رساله دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه کاشان، دانشکده علوم اجتماعی.
  • Oeveryman, v, Alert, t., Konev. E. and kram beck. j. (1976). Die Methodologis einer obgktiven Hermeneutic and ihre allgemeine for shungslogische Bedeutng in den sozialwissenschaften, in H.G soeffner (de) Interpretative verfahern in den sozial und textwissen schaften. Stuttagart: metzler.
  • Ruengorn C, Sanichwankul K, Niwatananun W, Mahatnirunkul S, Pumpaisalchai W, Patumanond J. (2013). "Factors related to suicide attempts among individuals with major depressive disorder". International Journal of General Medicine, 2(5), 323–330.
  • Seeman, M. (1959). "On the meaning of Alienation", ASR, 24, 783-791.
  • Joas, j. (1987). Symbolic interaction. in A, Giddens and J.H, Terner, (eds) social theory today Cambridge policy press.
  • Maxwell, J. A. (2004). A model for qualitative research design. Sage publications.
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 28، شماره 2
(مربوط به پاییز و زمستان 1400)
اسفند 1400
صفحه 211-244

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار