سیاست‌گذاری فرهنگی و میدان قدرت در شهر تهران

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه شناسی – سیاست‌گذاری فرهنگی، گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 گروه توسعه و سیاست گذاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.22059/jsr.2023.91518

چکیده

از سال 1368  به بعد مدیریت شهری تهران در حوزه اجتماعی و فرهنگی تجارب گسترده و مختلفی داشته است. اینکه این تجارب و سیاست‌گذاری فرهنگی معطوف به آن چقدر با مسائل فرهنگی شهر و مدیریت شهری همسو بوده است سوالی است که این مقاله درصدد پرداختن به آن است.  بر اساس ایده‌های اولیه مقاله، دستورکار سیاستگذاری فرهنگی با مسائل فرهنگی شهر و مدیریت شهری تهران همسو نبوده و دارای  اختلال  است. این مسئله با واکاوی و بازسازی تاریخ کنش‌ها و ساختارهای درگیر در شکل‌گیری سیاستگذاری فرهنگی شهری دنبال شده است.
بررسی مسئله در چارچوب رویکرد جامعه شناسی بوردیو یعنی رابطه میدان سیاستگذاری و میدان قدرت، روابط بین عوامل میدان و عادتواره عوامل میدان و جریان‌های مؤثر بر شکل‌گیری دستورکار شامل شکل‌گیری مسئله، سیاسی، سیاستگذاری، ارزیابی استراتژیک و انتخاب‌های ممکن، تنظیم با دستورکار پیشین و ایدئولوژی انجام شده است. بدین منظور داده‌های مصاحبه نیمه استاندارد با 15 نفر از کارگزاران شهری در سال‌های 1368 تا 1396، کدگذاری و تحلیل مضمون شده است.
بر اساس 39 مضمون اصلی احصاء شده از مصاحبه‌ها، عادتواره‌های سیاستگذران، جریان ایدئولوژی، جریان سیاسی و تحولات و مطامع میدان گسترده قدرت به عنوان عوامل موثر در موضوعیت سیاستگذاری فرهنگی شهری در تمام سه دهه مورد بررسی تداوم داشته‌اند. اثر گذاری این عوامل به معنای ضعف استقلال مدیریت شهری و سازوکارهای نهادی رسمی (قانونی) و غیر رسمی (عرفی) برای دستورکارگذاری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cultural policy and power field in Tehran

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Bayat 1
  • salahodin Ghaderi 2
  • Hossein Imani Jajarmi 3
1 Corresponding Author, PhD in Sociology - Cultural Policy, Department of Sociology, Faculty of Literature and Humanities, Kharazmi University, Tehran, Iran.
2 Department of Sociology, Faculty of Literature and Humanities, Kharazmi University, Tehran, Iran.
3 Department of Development and Social Policy, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
چکیده [English]

Since 1989, Tehran city management has had extensive and different experiences in the social and cultural fields. The extent to which these experiences and cultural policy-making have been aligned with the cultural issues of the city and urban management is a question that this article seeks to address. Based on the initial ideas of the article, the cultural policy agenda is not in line with the cultural issues of the city and urban management of Tehran and has a disorder. This issue has been followed by analyzing and reconstructing the history of actions and structures involved in shaping urban cultural policy.
In response to the question of article, Bourdieu's three levels of analysis which are the relationship between the policy field and the power field, the relationship between field agents and the habitus of field agents and effective streams on agenda setting, including issue formation, policy, politics, strategic evaluation and Possible choices, prioritization and ideology; Has been studied. For this purpose, the data of semi-standard interviews with 15 urban policy maker in the years 1990 to 2017 have been coded and thematic analysis.
Based on the 39 main themes of the interviews, the habitus of the agents of the urban cultural policy-making field, the current of ideology, the political current and changes and the greed’s of the broad field of power as influential factors in the subject of urban cultural policy have continued throughout the three decades. This effect is considered as weakness of urban management independence and formal and informal institutional mechanisms for setting agenda.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban policy
  • Urban Cultural Policy
  • Agenda Setting
  • Power Field
  • Urban Management
اشتریان، کیومرث (1389). متغییرهای استراتژیک در سیاستگذراری فرهنگی. تهران: نشر میزان.
اشتریان، کیومرث (1391). مقدمه‌ای بر روش سیاستگذاری فرهنگی. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
اندرسون، جیمز (1385). مقدمه‌ای بر سیاست‌گذاری عمومی. ترجمه: کیومرث اشتریان. مجله فرهنگ اندیشه. 18. 44 – 9.
بوردیو، پیر  (1395). ساختارهای اجتماعی اقتصاد. ترجمه: حسن چاوشیان. تهران: انتشارات موسسه عالی پژوهش و تأمین اجتماعی.
جلالی، یاسر و رحمت­الله صدیق سروستانی (1390). «نخبگان قدرت در شهر تهران»: نقش تصمیم­گیران در مسائل اجتماعی. پژوهش سیاست نظری. 10. 157 – 133.
پژوهشکده فرهنگ پژوهی دانشگاه علامه طباطبایی (1396) مطالعه روند تغییرات فرهنگی  در شهر تهران. جلدهای اول و دوم. مدیر علمی: محمد جواد غلامرضا کاشی. طرح پژوهشی در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران.
دانایی‌فر، حسن (1395). گفتارهای جدید در خط مشی گذاری عمومی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
ذکایی، محمد سعید (1394). نابرابری سرمایه‌های فرهنگی در شهر تهران. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. 4. 196 – 169.
رورتی، ریچارد (1396). فلسفه همچون سیاست فرهنگی. ترجمه: ناصرالدین‌علی تقویان و بابک طهماسبی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
سالدنا، جانی (1395). راهنمای کدگذاری برای پژوهشگران کیفی. ترجمه: عبداالله گیویان. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
فاضلی، نعمت‌الله (1399). کلانشهر و فرهنگ. تهران: انتشارات فرهامه.
فاضلی، نعمت‌الله (1392). پشت دریاها شهری است. تهران: انتشارات تیسا.
محمدپور، احمد (1398). ضد روش؛ زمینه‌های فلسفی و رویه‌های عملی در روش‌شناسی کیفی. تهران: لوگوس.
مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (بی تا). قانون بلدیه. بازیابی شده از: https://rc.majlis.ir/fa/law/show/90099
مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران (1392). مجموعه کامل قوانین شهرداری­ها. تهران: شرکت تعاونی معین ادارات.
معاونت حقوقی ریاست جمهوری (بی تا). قانون تشکیل شهرداری و انجمن شهرها و قصبات. سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران. بازیابی شده از:http://qavanin.ir/Law/TreeText/113556
مهرگان، کیوان و بهروز داوری (1399). یک قرن در یک قاب. مرکز ارتباطات و امور بین­الملل شهرداری تهران: تهران.
ویلیامز، ریموند (1396). جامعه شناسی فرهنگ. ترجمه: حسن چاوشیان. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
هیلیر، جین (1395). سایه‌های قدرت، حکایت دوراندیشی برنامه‌ریزی کاربری اراضی. ترجمه: کمال پولادی. تهران: جامعه مهندسان مشاور ایران (انتشارات آذرخش).
Anderson, James (2006 AD/1385 SH). Public policymaking: An introduction. (Ashtarian, Kiyomars. Trans). Farhang Andisheh magazine. Vol 18, pp 9 - 44. inPersian.
Ashtarian, Kiyomars (2010 AD/1389 SH). Strategic Variables in Cultural Policymaking. Tehran: Mizan Publication. inPersian.
Ashtarian, Kiyomars (2012 AD/1391 SH). Introduction to Cultural Policymaking. Tehran: Jame’e Shenasan Publication. inPersian.
Bourdieu, Pierre (2016 AD/1395 SH). The Social Structures of the Economy. (Chavoshian ,Hasan. Trans). Tehran: Social Security Organization Research Institute Press. inPersian
Brittlebank, W. (2022) Persia During the Famine, Translated by S.F.Hoseini, Tehran, Shirazeh‌ (In Persian)
Cochrane, Allan (2020). Urban Policy. In The  Audrey Kobayashi (Edited). International Encyclopedia of Human Geography. (p p 93 – 96).  Amsterdam: Elsevier.
Cultural Research Institute of Allameh Tabatabai University (2017 AD/1396 SH). Studying the process of cultural changes in Tehran. The first and second volumes. Scientific director: Mohammad Javad Gholamreza Kashi. A research project in Tehran Urban Research and Planning Center. inPersian.
Danaeefard, Hassan (2016 AD/1395 SH). New topics in public policy. Tehran: Imam Sadiq University Press. inPersian.
Darbandi, M(2019) Maghtal-e-Darbandi, Tehran : Aram-e-Del (In Persian)
Dowlat Abadi, Y. (1983) Life of Yahya, Tehran: Attar (In Persian)
Dr. Wills (1989) Iran in the past Century, Translated by GH. Gharaghuzlu, Tehran: Ighbal (In Persian)
Dubois, Vincent (2015). The fields of public policy. In The Mathieu Hilgers & Eric Mangez (Edited). Bourdieu's Theory of Social Fields: Concepts and Applications. (p p 199 - 220). London & New York: Routledge.
Durkheim, Emile (2005) The Elementary Forms of Religious Life, Translated by B.Parham, Tehran: Markaz (In Persian)
Ehtesham-al-Saltane (1988) Memoirs of Ehtesham-al-Saltane, Edited by M.M.Musavi, Tehran: Zavvar (In Persian)
Ensafi,M & Ahmadvand, Shoja (2022) Cholera and medicalization: factors in the transition to a modern interventionist state In the Qajar era, Pajuheshname-y- Olum-e-Siasi, N.62, pp:7-42 (In Persian)
Etemad -al- Saltana (1982) Forty years of Iran’s History under the rule of Naser-al-Din Shah, Edited by I.Afshar, Tehran: Asatir (In Persian)
Fazeli, Nematollah (2013 AD/1392 SH). Behind the seas is a city. Tehran: Tisa  Publication. inPersian.
Fazeli, Nematollah (2020 AD/1399 SH). Metropolis and culture. Tehran: Farhameh Publication. inPersian.
Floor, W. (2019) History of Bread In Iran, Translated by S. Kaarkhizan, Tehran: Iranshenasi (In Persian)
Foroughi Abri, A. (2004) Investigation of Mourning Style from the Safavid to the Qajar Era, Farhang-e-Esfehan, N, 29& 30, pp: 29-35 (In Persian)
Foroughi Abri, A.(1388) Iranians and Mourning in Ashura, Mourning Ritual in History, Qom: Education and Research Institute of Imam Khomeini (In Persian)
Gaffari, Gh, Iranian Values and attitudes(3rd wave survey) Tehran: Ministry of Ccuture (In Persian)
Ghaffari, M.A. (1982) History of Gaffari(Memoirs and Documents of M.A.Ghaffari) , Edited by Ettehadieh, M. & Sa’dunvandian, S., Tehran: Tarikh-e-Iran (In Persian)
Gide, Charles(1991) The History of Economic Doctrines (Vol.2), Translated by K.Sanjabi, Tehran: University of Tehran (In Persian)
Grenfell, Michael (2014). Methodology. In The Michael Grenfell (Edited). Pierre Bourdieu; Key Concepts. (p p 213 – 228). New York: Routledge.
Gudarzi, M (2003) National Survey of Iranian Values and Attitudes (2nd  wave), Tehran: Ministry of Culture (In Persian) 
Gurney, G & Safatgul, M. (2018) Qom in Great Famine, Qom: Marashi Library (In Persian)
Haghani, M. (2002) Muharram in history and image, Tarikh-e-Moaser-e-Iran, N,21&22, pp: 493: 574 (In Persian)
Hamilton, M (2008) Sociology of Religion, Translated by M.Solasi, Tehran, Sales (In Persian)
Hassun, M. (2019) Alsha’air-Al-Hoseinia, Tehran: Dalile ma (In Persian)
Heidari, S (2017) Investigating the Causes of Cholera Outbreak In Shiraz during 1236-1332 Hijri, Tarikh-e-Pezeshki, Vol.6, N.4, PP: 207-218 (In Persian)
Hillier, Jean (2016 AD/1395 SH). Shadows of Power: An Allegory of Prudence in Land-use Planning. (pooladi, kamal. Trans). Tehran: Iranian Society of Consulting Engineers (Azarakhsh Publication). inPersian.
Howlett, Michael & Allan Mcconnell  & Anthony Perl (2016). Moving Policy Theory Forward: Connecting Multiple Stream and Advocacy Coalition Frameworks to Policy Cycle Models of Analysis. Australian Journal of Public Administration. 76. 65 – 79.
Howlett, Michael., Mcconnell, Allan & Perl, Anthony (2014). Streams and stages: Reconciling Kingdon and policy process theory. European Journal of Political Research. 54. 419 – 434
Islamic Parliament Research Center Of The Islamic Republic Of IRAN (n.d). Municipal law. retrieved from: https://rc.majlis.ir/fa/law/show/90099 . inPersian.
Jafarian, R(2019C) Conflicts around Aggrandizement (Gholov) of Imams, Specialized Digital Library of Iran and Islam (In Persian)
Jafarian, R. & kushki, F (2009) Treatise of Tanbih-al-Gafilin and Ibrat -al- Nazirin in Esfahan Famine, Payam-e- Baharestan, Vol.2, n.3, pp: 131-150 (In Persian)
Jafarian, R. (2019A) Molla Agha Darbandi and Maghtal-Writing, Ghom: Movarrekh (In Persian)
Jafarian, R. (2019B) Religious Conflicts in the 13th Century Hijri, Ayine-y-Pajuhesh, N.176, pp: 8-29 (In Persian)
Jalali  Yasser & Sedigh Sarvestani, Rahmatullah. (2016 AD/1395 SH). The Power Elite in the City of Tehran: Journal of  research in theoretical politics. Vol 10, no.2, pp. 133 - 157. inPersian.

Karimkhan Zand, M, (2012) Iranian Medicine’s Encounter with the Cholera and Plague Epidemics in Qajar Iran in the 19th Century, Tarikh-e- Elm, N.13, PP: 93-126 (In Persian)

Kasravi, A (1944) My Life, (n.p) (In Persian)

Manzur-al-Ajdad, S.M.H (2001) Commemoration of Hosein’s Epic in Tehran during the Naserid Era, Tarikh-e-Islam, N. 5, pp: 167-182 (In Persian)

Mazaheri, M (2018) Tragedy of the Muslim World, Tehran: Arma (In Persian)

Mazaheri, M (2019) On the service and disservice of the Ritual, Telegram Chanel: Din-Farhang- Jamee (In Persian)

Mazaheri, M. (2010) Shia Media, Tehran: Sherkat-e-Chap-va-Nashr-e-Bein-al-Melal (In Persian)

Mehrgan, Keyvan and Davari, Behrouz (2020 AD/1399 SH). A century in a frame. Tehran Municipality Communication and International Affairs. Tehran: Nashr-e Shahr Institution. inPersian.
Mohammadpour, Ahmad . (2019 AD/1398 SH). Counter-method the philosophical underpinnings and practical procedures of qualitative methodology. Tehran: Logos Publication. inPersian.
Mostowfi, A. (2004) The Story of My Life, Tehran: Zavvar (In Persian)

Najmi, N. (1977) Tehran as Dar-al-Khalifa, Tehran: Amirkabir (In Persian)

Nategh, H. (1976) The socio-economic impact of cholera in the Qajar Era, Faculty of Literature and Humanities, N.2, pp: 30-62 (In Persian)

Noori, Tabarsi, H. (2013) Lo’Lo’ va Marjan (Pearl and Coral), Tehran, Dar-al-Kotob-al-islamiah (In Persian)

Presidential Legal Assistant (n.d). Law on the establishment of municipalities and associations of cities and towns. Laws and Regulations Portal of Islamic Republic of Iran. retrieved from:
Ramezan Nargesi, R (2006) Mourning in the Qajar Era, Tarikh-e-Islam dar Ayine-y-Pajuhesh, N.9, pp: 53-90 (In Persian)
Rorty, Richard (2017 AD/1396 SH). Philosophy as Cultural Politics. (Taghaviyan, Naseruddin Ali & Tahmasabi, Babak. Trans). Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies. inPersian..
Saldana, Johnny (2016 AD/1395 SH). The Coding Manual for Qualitative Researchers. (Guivian, Abdollah. Trans). Tehran: Elmi-Farhangi publicating company. inPersian.
Seif, A. (2008) The Lost Century, Tehran: Ney (In Persian)
Shariati, S. (2018) The Revival of Popular Religion, meaning and reasons, The site of Cultural Complex of Imam Sadiq, Meybod (In Persian)
Taher Ahmadi, M (2001) Religious Associations: Religious Gatherings according to Taaj-e- Vaez, Tarikh-e-Islam, N.8, pp: 99-126 (In Persian)
Tavakoli Targhi, M.(2009) Everyday Modernity and the Injection of Religion, Vol.24, N.4, PP: 421-461  (In Persian)
Tehran Urban Research and Planning Center (2014 AD/1392 SH).  the complete set of municipal laws. Tehran: Moin Adrat Cooperative Company. inPersian.
Valentina, Ferretti., Pluchinotta Irene & Alexis Tsoukiàs (2019). Studying the generation of alternatives in public policy making processes. European Journal of Operational Research. 273. 353 – 363.
Williams, Raymond (2017 AD/1396 SH). The Sociology of Culture. (Chavoshian ,Hasan. Trans). Tehran: Research Center For Culture, Art And Communications.  inPersian.
Zakeri, A. (2021) Social Solidarity and its Enemies, Tehran: Ney (In Persian)
Zargari Nejad, GH. & Zarei, S.(2005) The Critical Approach of Egypt's Persian Newspapers to Iran’s Economic situation in the Naserid and Mozaffarid Era, Tarikh(Azad University of Mahallat), N.37, pp: 38-58  (In Persian)
Zittoun, Philippe (2014). The Political Process of Policymaking: A Pragmatic Approach to Public Policy. London: Palgrave Macmillan.