فهم جامعه‌شناختی ترومای شهری «ترومای حاصل از تصادفات موتورسیکلت‌سواران در تهران»

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی

چکیده

هدف مقاله‌ی حاضر فهم ترومای شهری با عنوان فرعی عوامل اجتماعی و فردی موثر بر ترومای ناشی از سوانح موتورسیکلت‌سواران بوده است. بررسی وضعیت ترومای ناشی از سوانح به‌طور کلی در ایران و به‌ویژه تهران نشان داد که سوانح ناشی از وسایل نقلیه‌ی موتوری و در راس آن وسایل نقلیه‌ی موتورسیکلت عمده‌ترین عامل در ایجاد تروما بوده‌اند. بررسی پیشینه‌ی موضوع نیز نشان می‌داد که تحقیقات انجام‌شده در این زمینه با رویکردی فردگرایانه و از منظر پوزیتیویستی دنبال شده‌اند که اولا عوامل ساختاری را در رفتارهای سوژه‌های اجتماعی نادیده گرفته و دوم این که معنای کنش‌های این سوژه‌ها را در مفاهیمی تحمیلی به تحلیل برده‌اند. ازاین‌رو در جهت فهم ترومای ناشی از سوانح موتورسیکلت‌سواران با لحاظ عوامل ساختاری و فردی و از منظر سوژه‌های اجتماعی روش پژوهش گراندد تئوری به‌عنوان روشی متناسب تشخیص داده شد. با‌استفاده از این روش، با 20 نفر از موتورسیکلت سواران تروماتیزه‌شده و نیز 2 نفر از عوامل پلیس راهنمایی و رانندگی مصاحبه گردید. برای تکمیل داده‌های پژوهش از روش‌های مشاهده‌ی میدانی و مطالعه‌ی متون تخصصی و غیرتخصصی نیز استفاده شده است.
باتوجه به تاثیر عمده‌ی ساختار نابرابر توزیع سرمایه‌های ارزشمند اجتماعی در بروز رفتارهای منجر به تروما در موتورسیکلت‌سواران سیاست‌گذاری در جهت کاهش نابرابری های اجتماعی از هر نوع آن تاثیر موثری بر کاهش ترومای ناشی از سوانح مرتبط با موتورسیکلت‌سواران خواهد داشت. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sociological understanding of Civic Trauma; motorcyclists' trauma in Tehran, 2010-11

نویسندگان [English]

  • Mohammad Tavakol 1
  • Azim Hassanzadeh 2
چکیده [English]

This research aims to explain urban trauma with a special focus on social and individual factors affecting the trauma in motorcycle drivers’ accidents. Studies in this field show car and especially motorcycle accidents are the most important factors of trauma in Iran and specifically in Tehran. Research literature shows that most of the studies in this field, first of all, have a positivist and individualistic perspective, and moreover they neglect the effect of structural factors in social subjects’ behavior and at last impose artificial concepts to analyze meaning of subjects’ actions. Therefore, for understanding the trauma with having an eye on structural and individual factors and from the viewpoint of subjects, we chose grounded theory as our method. This research includes 20 in-depth interviews   with traumatized motorcycle drivers and 2 police officers. In order to complete research data, we used field and observational methods too.
Regarding the effect of unequal distribution of social capitals on the behavior that results trauma, policy making should aim to overcome social inequalities in order to reduce the accidents of motorcycles.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Truma
  • Civic truma
  • Cyclo
  • Social inequlity
  • Epidemiology
  • Grounded theory

مراجع

  • آرمسترانگ، دیوید و محمد توکل. 1386. جامعه‌شناسی پزشکی. تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی: موسسه فرهنگی - حقوقی سینا. انتشارات حقوقی.
  • استراس، آنسلم و جولیت کوربین. 1387. روش نظریه‌ی مبنایی: رویه‌ها و شیوه‌ها. ترجمه‌ی بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • خاتمی، سید مسعود و همکاران. 1382. اپیدمیولوژی تروما در بیمارستان بقیه ا... اعظم (عج)؛ مطالعه‌ی یک‌ساله‌ی آینده‌نگر. مجله‌ی طب نظامی. بهار 1382. شماره‌ی 5 (1)، صص 13 تا 19.
  • رفیع‌پور، فرامرز. 1378. کندوکاوها و پنداشته‌ها. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  • زمانی علویجه، فرشته و همکاران. 1387. انگیزه‌های استفاده از موتورسیکلت‌سواران دارای رفتارهای پرخطر. فصلنامه‌ی علمی پژوهشی بهبود. دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. سال دوازهم. شماره‌ی اول. بهار 1387. صص 85 تا 101.
  • زمانی علویجه، فرشته و همکاران. 1387. تجربه‌ی موتورسواران از رفتارهای مخاطره‌آمیز: یک پژوهش کیفی. فصلنامه‌ی علمی پژوهشی بهبود. دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. سال دوازهم. شماره‌ی سوم. پاییز 1387. صص 271 تا 286.
  • سالاری، علی‌اکبر و همکاران. 1381. بررسی دموگرافیک بیماران ترومایی ناشی از تصادفات رانندگی در شهر یزد. مجله‌ی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی–درمانی شهید صدوقی یزد. سال دهم. شماره‌ی سوم. پاییز 1381. صص 19 تا 26.
  • ظهور، علیرضا و فرخنده اسدی. 1383. پیشنهاد یک نظام ملی ثبت تروما برای ایران. مجله‌ی دانشگاه علوم پزشکی ایران. دوره‌ی دوازدهم. شماره‌ی 46. تابستان 1384. صص 349 تا 356.
  • فرزندی‌پور، مهدی و دیگران. 1383. اپیدمیولوژی بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان نقوی کاشان. فصلنامه‌ی علمی پژوهشی بهبود. سال یازدهم. شماره‌ی اول. بهار 1386. صص 58 تا 68.
  • محبی، حسنعلی. 1380. سیستم‌های ترومایی. مجله‌ی طب نظامی. دوره‌ی سوم. شماره‌ی 3 پاییز 1380. صص 143 تا 146.
  •  مظلومی محمودآباد، سید سعید و دیگران. 1385. به‌کارگیری مدل رفتار برنامه‌ریزی‌شده‌ی توسعه‌یافته در پیش‌بینی استفاده از کلاه ایمنی در کارمندان موتورسوار شهر یزد. مجله‌ی علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. دوره‌ی 14. شماره‌ی 4. زمستان 1386 . 39-33.
  • محسنی، منوچهر. 1376. جامعه‌شناسی پزشکی. تهران: طهوری.
  • کارگر، سعید. 1383. تروما، اولویت‌ها و نکات قابل بحث. مجله‌ی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی –درمانی شهید صدوقی یزد. سال یازدهم. شماره‌ی اول. بهار 1383. صص 91 تا 100.
  • هولدر، ایوت و همکاران. 1388. راهنمای جامعه‌ی ایمن: بررسی آسیب‌ها. ترجمه‌ی شهرام رفیعی‌فر و همکاران. تهران: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، موسسه‌ی نشر شهر.
  •  یونسیان، مسعود و همکاران. 1385. ارزیابی تاثیر طرح تشدید مجازات موتورسواران بر تعداد مصدومین ناشی از سوانح ترافیکی. فصلنامه‌ی پایش. سال ششم. شماره‌ی اول، زمستان 1385. صص 19 تا  26.
  •  یوسف‌زاده چابک، شاهرخ و همکاران. 1384. اپیدمیولوژی آسیب‌ها و علل آن در بیماران ترومایی بستری در بیمارستان پورسینای رشت. فصلنامه‌ی علمی پژوهشی بهبود. دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. سال یازدهم. شماره‌ی سوم. پاییز 1385. صص 286 تا 295.

کتاب‌نامه‌ی لاتین

  • Watson, B. et. Al. 2007. Psychological and Social Factors Influencing Motorcycle Rider Intentions and Behavior. Queensland University of Technology  
  • Kouabenan, D. R.2009.Role of Beliefs in Accident and Risk Analyses and Prevention. Safety Science. 47, pp 767 to 776.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار